Dawne rodziny 11. Cz. IX. Rodzina Halkiewiczów c. d.
(pochodzenie,
koligacje, dzieje w Olkuszu)
Autor: Ryszard
Maliszewski
[Niniejszy artykuł jest drugim uzupełnieniem moich
wcześniejszych artykułów z cyklu „Dawne rodziny”:
11. Cz. III. i Cz. V. „Przedsiębiorstwo rodzinne przy ul.
Sławkowskiej”. Ich publikacja ma na celu przypomnienie i
zebranie w „historyczną całość” dotychczas publikowanych
przeze mnie informacji o wymienionej rodzinie: częstochowskiej,
warszawskiej i olkuskiej, uzupełnionych archiwalnymi informacjami
zdobytymi ostatnio. Metryki dawnych osób z rodziny Halkiewiczów są
odnalezione i udostępnione przez moją krewniaczkę Katarzynę
Halkiewicz z Warszawy. ] [1]
Pomimo że Wincenty
Halkiewicz był najstarszym synem Franciszka, informacje o nim i o
jego potomstwie zamieszczam na końcu omówienia tytułowej rodziny,
ponieważ jako jedyny z Halkiewiczów związany był z moim rodzinnym
miastem, Olkuszem. Wincenty Halkiewicz, urodzony w
Częstochowie i tamże do roku 1863 jako kawaler zamieszkały,
przystąpił do powstania w wieku ok. 22 lat. Po upadku powstania
przez lat kilka ukrywał się Wincenty przed władzami zaborczymi,
ale że jego udział w powstaniu nie był całkiem jawny i okazało
się, że carska żandarmeria go nie poszukiwała, około roku 1868
„wyszedł z konspiracji”, po czym ożenił się w parafii Miechów
z panną z miejscowości Zagrody, Maryanną z Policzkiewiczów. Po
ślubie zamieszkiwali młodzi w Częstochowie i tam
przyszły na świat ich starsze dzieci. Od roku około 1885 rodzina
Wincentego Halkiewicza zamieszkała czasowo w Zagrodach parafii
Miechów, po czym od około 1888 roku w Olkuszu (nie jest to tak
zupełnie pewne, gdyż inne źródła podawały fakt jego
zamieszkania w Olkuszu już po roku 1881). Jednak nawet ostatnie
dziecko Wincentego, syn Feliks, urodziło się w Zagrodach. Do
dzisiaj dokładnie nie wiadomo dlaczego mój pradziadek Wincenty tak
„kluczył” w życiu, przenosząc się często z miejsca na
miejsce. Prawdopodobnie ma z tym coś wspólnego jego były udział w
powstaniu.
Ilustr. tytułowa:
Miechów 1917 r. (stara pocztówka, wid. Ze Stawnej Góry ;
po lewej
str. ulica wiodąca do przedmieścia Zagrody)
Wincenty
Halkiewicz syn Franciszka, ojciec Anny z Halkiewiczów Maliszewskiej
(*1841)
O tymże
moim pradziadku zwarłem w opublikowanym już wcześniej artykule
(patrz wyżej) sporo informacji, dlatego nie będę ich już tutaj
powtarzał. Przypomnę jedynie jego „częstochowskie, miechowskie i
olkuskie” dzieci, których miał 9-cioro (fotografie we
wcześniejszym rozdziale, tutaj tylko metryki ; do niektórych
osób brak metryk):
1). Stanisław
Halkiewicz (ur. przed 1869 rokiem) – zamieszkały w
Częstochowie,
żonaty
(żona Stanisława) lecz bezdzietny, miał wychowanicę, (imię
nadane przy chrzcie – Zofia - informacje od Flawiusza Maliszewskiego z Krakowa).
2). Maria
Halkiewicz (wł. Marianna) (*1869) – niezamężna (o niej
jeszcze dalej), według
Flawiusza zajmowała się krawiectwem, będąc także przejściowo
kierowniczką (w latach
1910-1919) szwalni przy kopalni w Bolesławiu (po śmierci Władysławy
Maliszewskiej córki
Mikołaja
syna Jacka – patrz Rozdział Nr 5. Część III. i jeden z
rozdziałów następnych) Po
śmierci
swego ojca Wincentego Halkiewicza Marianna żyła w Olkuszu przy
matce, a później
przy
swojej siostrze Annie z Halkiewiczów Maliszewskiej, wdowie po
Stefanie
Maliszewskim, której pomagała w wychowywaniu dzieci i prowadzeniu
domu, w czasach gdy
Anna
zmuszona była pracować w fabryce. Zmarła w Olkuszu w roku 1930.
3). Andrzej Halkiewicz (*1875),
urodzony i zamieszkały w Częstochowie, gdzie też zmarł. Był
podobnie jak ojciec stolarzem. Ożenił się w roku 1904 w
Częstochowie z Leonią Marianną z Piotrowskich z Częstochowy.
Miał z nią dwie córki: Marię i Henrykę oraz starszego od nich
syna Mieczysława (oraz zmarłego w niemowlęctwie syna Ryszarda),
zamieszkującego później w Warszawie. Flawiusz Maliszewski (mój
stryjek) miał kontakt z Mieczysławem Halkiewiczem ; nawet był
tenże obecny w Olkuszu na ślubie Flawiusza, 2.04.1945 r. Właśnie
Mieczysław, jako najstarszy z Halkiewiczów powinien posiadać tę
książkę powstańczą dziadka (patrz wcześniejszy artykuł ; o
ile w ogóle istniała ?), o której Flawiusz Maliszewski pisał.
24. Metryka
ślubu Andrzeja Halkiewicza z 1904 r. (źródło: [1] j.w.)
„350
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowa w parafii Świętego Zygmunta
piętnastego/: dwudziestego ósmego/: sierpnia tysiąc dziewięćset
czwartego roku o godzinie czwartej po południu.
Oświadczamy,
że w obecności świadków Johana (?) Jung (?) garbarza i Filipa
Bryniarskiego robotnika (najemnego), obu pełnoletnich mieszkańców
z Częstochowy, zawarty został dzisiaj religijny związek małżeński
między Andrzejem Władysławem obojga imion Halkiewiczem,
młodzieńcem (kawalerem) stolarzem mającym dwadzieścia dziewięć
lat (od urodzenia), urodzonym i zamieszkałym w Częstochowie, synem
Wincentego i Marianny (urożdienoj Policzkiewicz) z Policzkiewiczów,
małżonków Halkiewiczów, i Leonią (Leoną) Marianną obojga imion
Piotrowską, panną mającą dwadzieścia jeden lat, urodzoną i
zamieszkałą w Częstochowie przy ojcu, córką Eustachego i
zmarłej Zofii urodzonej Koszula, małżonków Piotrowskich. Ślub
ten poprzedziły trzy zapowiedzi, ogłoszone w tutejszym kościele
przez trzy kolejne niedziele następujące po sobie, dziesiątego,
siedemnastego i dwudziestego czwartego lipca bieżącego roku.
Zezwolenie na ślub zostało udzielone przez ojców nowo
zaślubionych. Nowo zaślubieni oświadczają, że słownej umowy
przedślubnej nie zawierali. Religijny obrzęd małżeństwa został
udzielony przez księdza Wincentego Matuszewskiego, tutejszego
wikarego. Akt niniejszy nowo poślubionym i świadkom przeczytany,
przez nas i nowo zaślubionych podpisany został. Świadkowie
niepiśmienni.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpisy”
Żona Andrzeja, Leona z Piotrowskich
Halkiewiczowa, zmarła młodo w roku 1916.
24B. Metryka śmierci Leony Halkiewicz z 1916 r.
4).
Franciszek Ksawery Halkiewicz (*1877) –
urodzony w Częstochowie, ożeniony w
Częstochowie
z Marią z Sulikowskich (w herbarzach Sulikowscy
herbów Strzemię i Sulima),
mieszkał w Olkuszu, gdzie też zmarł i był pochowany obok
swojej siostry Marianny na nowym cmentarzu olkuskim na Piaskach. Na
terenie Olkusza Ksawery Halkiewicz miał drewniany, zbudowany na
działce „po ojcu” niezbyt wielki domek przy „starej ulicy
Sławkowskiej” za żydowskim cmentarzem. Na tymże gruncie „po
Wincentym Halkiewiczu” stały obok siebie dwa domy Halkiewiczów
: Ksawerego i Feliksa. Według Flawiusza
Maliszewskiego, u Ksawerostwa Halkiewiczów mieszkała matka Marii,
starsza pani Sulikowska. Rymut podaje w końcu XX wieku 2212 osób
nazwiska Sulikowski w Polsce, z czego najwięcej w śląskiem
łącznie.
25.
Metryka urodzenia Franciszka Halkiewicza syna Wincentego z 1877 r.
(źródło: j.w.)
„681
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowie dwudziestego siódmego listopada/ ….
go grudnia tysiąc osiemset siedemdziesiątego siódmego roku o
godzinie piątej po południu, stawił się Wincenty Halkiewicz
trzydzieści sześć lat mający, urodzony i zamieszkały w
Częstochowie, w obecności Pawła Filipowicza, prywatnego (?)
Pisarza trzydzieści ośmiu lat i Jana Griczmańskiego (?),
mieszczanina czterdzieści trzy lat mającego, zamieszkałych w
Częstochowie, i okazali nam dziecię płci męskiej, oświadczając,
że takowe urodziło się w Częstochowie dwudziestego pierwszego
listopada/ trzeciego grudnia bieżącego roku o godzinie trzeciej ….
ze ślubnej jego małżonki Marianny urodzonej Policzkiewicz,
dwadzieścia siedem lat mającej. Dziecięciu temu na chrzcie świętym
w dniu dzisiejszym przez księdza Antoniego Kaniewko odprawionym dano
imię Franciszek, a rodzicami jego chrzestnymi byli Antoni Filipowicz
i Marianna Dulska. Akt ten stawającemu i niepiśmiennym świadkom
przeczytany, przez nas podpisany został.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpis”
25B.
Metryka ślubu Franciszka Halkiewicza z 1904 r. (źródło:
j.w.)
„355
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowie w parafii Świętego Zygmunta
osiemnastego/ trzydziestego pierwszego sierpnia tysiąc dziewięćset
czwartego roku, o godzinie trzeciej po południu. Wiadomym czynimy,
iż w obecności świadków, Hieronima Morawskiego i Józefa
Jakubowskiego, obu mieszczan, mieszkańców Częstochowy, zawarty
został dzisiaj religijny związek małżeński pomiędzy
Franciszkiem Halkiewiczem, kawalerem malarzem, dwadzieścia siedem
lat mającym, tutaj urodzonym, a zamieszkałym w Olkuszu, tej samej
parafii, synem Wincentego i Marianny urodzonej Policzkiewicz,
małżonków Halkiewiczów, i Marianną Sulikowską, panną
dwadzieścia lat mającą, urodzoną i zamieszkałą w Częstochowie
przy rodzicach, córką Józefa i Julii urodzonej Sawicka, małżonków
Sulikowskich. Ślub ten poprzedziły trzy zapowiedzi, ogłoszone w
tutejszym kościele przez trzy kolejne niedziele następujące po
sobie, trzeciego, dziesiątego i siedemnastego lipca bieżącego
roku. Zezwolenie na ślub zostało udzielone przez rodziców nowo
zaślubionych. Nowo zaślubieni oświadczają, że słownej umowy
przedślubnej nie zawierali. Religijny obrzęd małżeństwa został
udzielony przez księdza Wincentego Matuszewskiego, tutejszego
wikarego. Akt niniejszy nowo poślubionym i piśmiennym świadkom
przeczytany, przez nas i nich podpisany został.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpisy”
25C.
Franciszek Ksawery Halkiewicz z rodziną 1908 r. (arch.
autora)
25D.
Najstarszy dom Halkiewiczów w Olkuszu (1993
r. fot. Ryszard Maliszewski)
5). Anna
Halkiewicz (*1880) – późniejsza Maliszewska, żona Stefana
Maliszewskiego,
a babcia autora
aktualnego opracowania. Mieszkała i zmarła w Olkuszu w 1959 r.
26. Metryka
urodzenia Anny Halkiewicz z 1880 r. (źródło: [1] j.w.)
„438
Miasto
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowa dwudziestego piątego Maja/ szóstego
Czerwca tysiąc osiemset osiemdziesiątego roku o godzinie trzeciej
po południu. Stawił się Wincenty Halkiewicz stolarz, lat
czterdzieści mający, zamieszkały w Częstochowie, w obecności
Łukasza Żukalskiego (?), stolarza trzydzieści dziewięć lat i
Feliksa Dudka, garbarza, trzydzieści lat mających i okazali Nam
dziecię płci żeńskiej, oświadczając, że urodziło się ono w
Częstochowie czternastego/ dwudziestego szóstego Maja bieżącego
roku o godzinie pierwszej po południu z jego ślubnej żony Marianny
urodzonej Policzkiewicz, mającej dwadzieścia dziewięć lat.
Dziecięciu temu na chrzcie świętym w dniu dzisiejszym odprawionym
przez księdza Mariana Krajewskiego nadane zostało imię Anna, a
rodzicami chrzestnymi byli Łukasz Żukalski (?) i Florentyna
Filipowicz. Akt ten stawającemu i świadkom niepiśmiennym
przeczytany i przez nas podpisany został.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpis”
6). Julian
Halkiewicz, żonaty (Flawiusz nie znał nazwiska jego żony).
Geneteka podaje
jego ślub na 1909 r. (akt nr
416 Częstochowa), żona Walentyna Kasymi. Żył i umarł w
Częstochowie. Miał dwóch synów żyjących (wcześniej zmarłe
dziecko o imieniu Tadeusz): Ryszarda (adwokat ; żył i zmarł w
Częstochowie), oraz Jana (inż. architekt, mieszkał czasowo u
Flawiusza w Krakowie, gdy studiował na krakowskiej politechnice ;
Flawiusz miał po Janie Halkiewiczu malowane przez niego obrazy i
rzeźbę - główkę Danuty Maliszewskiej, córki Flawiusza).
Nazwisko żony Juliana Halkiewicza, Kasymi, jest obcego
pochodzenia i nieznane z terenu Polski XX wieku. Ale inne źródła
podawały jej nazwisko jako Walentyna Kosyń.
27.
Metryka ślubu Juliana Halkiewicza z 1909 r. (źródło:
j.w.)
„416
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowa w parafii Św. Zygmunta, dwunastego/
dwudziestego piątego września tysiąc dziewięćset dziewiątego
roku o godzinie dziesiątej rano. Wiadomym czynimy, że w obecności
świadków Andrzeja Halkiewicza i Romana Oziembłego, pełnoletnich
mieszkańców Częstochowy, zawarty został w dniu dzisiejszym
religijny związek małżeński pomiędzy Julianem Halkiewiczem,
kawalerem malarzem, ….. żołnierzem, synem Wincentego i Marianny
urodzonej Policzkiewicz małżonków Halkiewiczów, urodzonym i
zamieszkałym w Częstochowie, mającym dwadzieścia sześc lat, i
Walentyną Kasymi, panną, córką zmarłego Józefa i żyjącej
Wiktorii urodzonej Żuchowskiej, małżonków Kasymi, urodzoną w
prafii Szwelice powiatu Makowskiego Lomżyńskiej guberni, zamieszkałą przy Matce w Częstochowie, mającą dwadzieścia
sześć lat. Ślub ten poprzedziły trzy zapowiedzi, ogłoszone w
tutejszym kościele przez trzy kolejne niedziele następujące po
sobie, dwudziestego drugiego, dwudziestego dziewiątego Sierpnia i
piątego Września bieżącego roku. Nowo zaślubieni oświadczają,
że słownej umowy przedślubnej nie zawierali. Religijny obrzęd
małżeństwa został udzielony przez księdza, Mariana Kurdwicza z
…...(nieczytelne). Akt niniejszy nowo poślubionym i świadkom
przeczytany, przez nas i nich podpisany został.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpisy”
7). Feliksa
Halkiewicz (*1885), urodzona w parafii Miechów w miejscowości
Zagrody, podobnie jak jej siostra Maria - również niezamężna. ;
pochowana w Olkuszu obok ojca. Feliksa zamieszkiwała nadal po
śmierci ojca w wynajętym u Maliszewskich (po Tomaszu) mieszkaniu
przy ul. Sławkowskiej, wspólnie z matką, Marianną z
Policzkiewiczów. Gdy w pierwszych latach wojny matka zmarła,
Feliksa Halkiewicz przeniosła się do swojej siostry, Anny z
Halkiewiczów Maliszewskiej, do czego była zresztą zmuszona, gdyż
„dom po
Tomaszu Maliszewskim” został wtedy właśnie zburzony (patrz
Rozdział Nr 11.Cz.II.). (wg
metryki miała na imię Felicja, ale rodzina nazywała ją Feliksą)
Zmarła w Olkuszu w 1950
r.
8).
Wojciech Halkiewicz (*1888) – urodził się także w Zagrodach
par. Miechów (widocznie tam zamieszkiwali
wówczas Policzkiewicze), żył i zmarł w Olkuszu. Ożenił się
tutaj
z
Marią z Jurkowskich (*1896) (w herbarzach Jurkowscy
herbów: Abdank, Grzymała, Jastrzębiec, Leliwa, Półkozic i Radwan). Wojciech był
stolarzem ; może zawodu uczył go ojciec,
ale nie jest to pewne. Wspominam o nim też w Rozdziale Nr 11.
Części VI.
Nazwisko Jurkowski wymienione jest przez słownik Rymuta w
liczebności 6895 osób,
z czego
najliczniej w warszawskiem (680 osób). Najwcześniejsze metryki do
nazwiska
Jurkowski w Małopolsce znam z Pałecznicy
i z Miechowa XVIII wieku. Sporo dzieci już
od 1768
roku mieli tutaj np. Mikołaj i Cecylia Jurkowscy. Po 1790 roku
pojawiają się w
Pałecznicy dzieci Ludwika i Heleny Jurkowskich, z dużym
przybliżeniem można więc
przyjąć, że rodzina ta pojawiła się na gruncie olkuskim z okolic
Pałecznicy i Miechowa.
Wielu było ich też w XIX
wieku w Podegrodziu. [2]
Wojciech Halkiewicz żył i zmarł w
Olkuszu w r. 1971.
9). Feliks
Halkiewicz (*1890) – urodził się także w parafii Miechów,
żył i zmarł w Olkuszu w roku 1960. Ożenił się jednak w
Częstochowie (akt nr 359 z roku 1913) z Janiną z Sulikowskich
(*1889), siostrą Marii, żony Ksawerego Halkiewicza. Miał w Olkuszu
kilkoro żyjących dzieci. Feliks Halkiewicz był malarzem. Wspominał
o nim bliżej jeden z poprzednich rozdziałów.
28. Metryka ślubu Feliksa Halkiewicza z 1913 r.
(źródło: j.w.)
359
Częstochowa
Działo
się w mieście Częstochowa w parafii Św. Zygmunta trzynastego/
dwudziestego szóstego lipca tysiąc dziewięćset trzynastego roku o
godzinie dziesiątej rano. Ogłaszamy, że w obecności świadków:
Ignacego Suwaka urzędnika fabrycznego i Walentego Simieli
oficjalisty, obu mieszkańców miasta Częstochowa zawarty został
dzisiaj religijny związek małżeński pomiędzy Feliksem
Halkiewiczem, młodzieńcem, malarzem, wieku dwudziestu trzech lat od
urodzenia, urodzonym w parafii Miechów Guberni Kieleckiej, a
zamieszkałym w Częstochowie, synem Wincentego i Marianny z domu
Policzkiewicz, małżonków Halkiewiczów, mieszkańców miasta
Miechów, i Janiną Sulikowską, panną mającą dwadzieścia cztery
lata od urodzenia, urodzoną i zamieszkałą w Częstochowie, córką
Józefa i Julii z Sawickich, małżonków Sulikowskich, mieszkańców
miasta Częstochowa. Ślub ten poprzedziły trzy zapowiedzi ogłoszone
w tutejszym kościele przez trzy kolejne niedziele następujące po
sobie, a konkretnie: ósmego, piętnastego i dwudziestego drugiego
lipca wg nowego systemu (kalendarza) bieżącego roku. Nowo
zaślubieni oświadczyli, że słownej umowy przedślubnej nie
zawierali. Zezwolenie na ślub zostało udzielone przez rodziców
nowo zaślubionych. Religijny obrzęd małżeństwa został zawarty
przez księdza Zenona Kalińskiego, tutejszego wikarego. Akt
niniejszy nowo poślubionym i świadkom przeczytany, przez nas i nich
podpisany został.
Sporządzający
(urzędnik) Akty Urzędu Stanu Cywilnego: podpisy
Po Wojciechu i Feliksie Halkiewiczach
wszyscy żyjący potem w Olkuszu młodsi Halkiewicze, niektórzy mało
mi znani.
Drzewko
genealogiczne „znanych” nam dawniejszych Halkiewiczów
(autor: Karol Szotek)
[1]. Akta metrykalne Częstochowy i inne, Katarzyna
Halkiewicz 2016
[2]. Ryszard Maliszewski, artykuły jak w tytule, 2016
[3].
Internet, Geneteka http://geneteka.genealodzy.pl/?lang=pol
Uwaga: Wolno kopiować i cytować pod warunkiem podania
źródła i autora)