czwartek, 2 lutego 2017

Dawne rodziny 12. „Jedzie pociąg z daleka...” Część II.
 
                               (pochodzenie rodzin, losy w Olkuszu, koligacje)

Autor: Ryszard Maliszewski


                 W grudniowym artykule omawiałem historię kolejarskiej kariery Józefa Maliszewskiego syna Aleksandra w XIX i XX wieku. Losy jego młodszego brata, Jana Piotra Maliszewskiego, potoczyły się nieco inaczej, bo w związku z pracą na kolei, nigdy już nawet nie powrócił na teren Olkusza.
Podobnie jak Józef Maliszewski syn Aleksandra, w ramach służby pracował Jan Piotr jako strażnik kolejowy najpierw w Granicy (obecnie Maczki, część Sosnowca), potem przez lat około 8 przebywał w Rosji, choć nie wiem dokładnie gdzie (zapewne w różnych miejscach, może nawet w ciągłych rozjazdach). 
 Z Rosji powrócił dopiero w roku 1890 i osiadł ponownie w Granicy (Maczkach), nadal pracując w charakterze strażnika kolejowego. O tej miejscowości, ważnym wówczas węźle kolejowym na granicy trzech mocarstw zaborczych, wiele już w niniejszej pracy informacji przytaczałem ; tutaj uzupełniam ten materiał trzema innymi fotografiami (dawną i współczesną byłego mostu granicznego na Przemszy oraz dworca kolejowego) Jest to tenże sam most, co na zamieszczanej wcześniej fotografii nr 1 w Rozdziale 8. zatytułowanym „Panny sznurem za mundurem”.

Praca na kolei w tamtych czasach wymaga dodatkowego objaśnienia. Choć bowiem pracownicy kolejowi byli pracownikami najemnymi, a wielu z nich wykonywało pracę fizyczną, nie różniąc się w zasadzie od robotników w przemyśle, to jednak wśród funkcjonariuszy kolejowych wyszczególnić można tak wiele różniących się od siebie stanowisk pracy, że można tu mówić, o zupełnie osobnych zawodach. Tak więc, zupełnie innych i wysokich kwalifikacji wymagało stanowisko zawiadowcy stacji kolejowej, będącego w zasadzie urzędnikiem kolei, - innych zaś praca dróżnika. Nie wymagała specjalnego przygotowania posada strażnika kolejowego, konduktora czy pomocnika maszynisty, lecz tak odpowiedzialne stanowisko jak maszynista parowozu, wymagało wysokich kwalifikacji technicznych i długoletniej praktyki, co dotyczyło w różnym stopniu także i mechaników parowozowni.



1. Scenka z podróży koleją XIX w. (źródło: Rysunek, Franciszek Kostrzewski.



Jan Piotr Maliszewski syn Aleksandra syna Macieja (*1860)


Piąty syn Aleksandra Maliszewskiego syna Macieja, urodzony w Olkuszu z matki Joanny z Maderskich. 
W dzieciństwie i wczesnej młodości zamieszkiwał w Olkuszu przy rodzicach, w rodzinnym domu nr 50 przy ul. Sławkowskiej. Po śmierci ojca, mając już 21 lat przyjął Jan Piotr posadę na kolei. Fakt ten miał zatem miejsce jeszcze przed wybudowaniem linii kolejowej przez Olkusz: Dąbrowa Górnicza – Kielce, a więc przed rokiem 1885 (rok oddania linii). Wówczas to, pomiędzy 1882, a 1890 rokiem przebywał Jan Piotr Maliszewski i pracował w Rosji (o czym zachowała się w rodzinie tradycja), ale czy zamierzał tam osiedlić się na stałe, - nie wiadomo. Jak już wyżej wspomniałem, w roku 1890 powrócił do Granicy.

W Granicy, mając już 30 lat, ożenił się Jan Piotr Maliszewski z miejscową panną, Feliksą z Jałowieckich, która w roku 1893 urodziła mu tutaj syna Józefa. W latach następnych nie notowano w Granicy narodzin żadnych innych dzieci Jana i Feliksy z Jałowieckich, ani też w Olkuszu, do którego zresztą Jan już nigdy nie powrócił. Gdzie zatem zniknął z Granicy ?




2. Most graniczny w Granicy (źródło: Internet, str.:


 

2B. 90 lat później - most graniczny w Granicy (Maczkach) (źródło: Wikipedia)



2C. Stacja w Granicy (Maczki, dzis. Sosnowiec) (źródło: Internet, str.: https://rajzypoglajzach.wordpress.com/2013/07/15/stacja-granica/


Informacje dostarczone przez wnuczkę Jana, Irenę Maliszewską z Wrocławia, pozwoliły niejasności te wyjaśnić. Irena podawała bowiem, że wyjazd jej dziadka Jana z Granicy spowodowany był bardzo wczesną śmiercią matki dziecka, Feliksy z Jałowieckich, co zbiegło się z przeniesieniem służbowym Jana do Warszawy. [*] Tamże Jan Piotr Maliszewski ożenił się po raz drugi i tam pozostał do końca życia. Tak więc los sprawił, że Jan stał się protoplastą nowej, warszawskiej gałęzi rodziny, która prawdopodobnie jeszcze tam istnieje.



2D. Nowe Bródno (dzisiaj dzielnica Warszawy) przed II wojną) (źródło: Internet, str.:


W Warszawie nadal pracował Jan Piotr Maliszewski jako kolejarz. Z drugą żoną (imię i nazwisko na razie autorowi nieznane) miał Jan tamże dwoje jeszcze dzieci : Stanisława i Ludwikę, z których Stanisław Maliszewski zerwał z tradycją i nie został kolejarzem, tylko aż do emerytury pracował w Warszawie jako zecer w drukarni.

Czy Jan Piotr Maliszewski syn Aleksandra żył jeszcze w Warszawie, gdy jego pierwszy syn Józef powrócił z Wołynia (patrz dalej), - Irena Maliszewska nie wiedziała, ani też kiedy dokładnie zmarł, lecz wiedziała na pewno, że zmarł w Warszawie i jest pochowany na cmentarzu na Bródnie. Autor wydedukował, że z pewnością Jan Piotr Maliszewski nie żył już po 1930 roku, gdy Józef syn Jana powrócił ze wschodu, bo gdyby żył, to Józef przyjechałby do ojca do Warszawy, a nie do Olkusza. Poza tym, fakt przybycia Józefa do Olkusza i objęcie tamże dziedzictwa (spadku) po ojcu, świadczy o śmierci Jana Piotra.

Chociaż bowiem Jan Piotr Maliszewski praktycznie już nigdy do Olkusza nie powrócił, miał tu odziedziczony po ojcu Aleksandrze spadek (grunt przy ul. Wapiennej, „pod Parczami”).
Te grunty przejęli później jego synowie : Józef i Stanisław. Ów grunt, zwany inaczej „pod Wapiennikami”, sięgał na północ aż do linii obecnych domów Parcz, od zachodu (późniejsza zachodnia granica działki Wandy z Maliszewskich Forysiowej, córki Józefa Maliszewskiego syna Jana Piotra) graniczył z dawną posiadłością Świątków (po Mariannie z Maliszewskich Świątkowej), a od wschodu obejmował jeszcze działkę sąsiednią do działki Wandy Forysiowej, sprzedaną później przez Stanisława syna Jana Piotra Łydkom. Pierwotnie więc grunt ten, razem z gruntem Świątków i dalej jeszcze na wschód położoną działką Ludwika Maliszewskiego (pradziadka autora), która potem przypadła Feliksowi Maliszewskiemu i jego córce Marii z Maliszewskich Stanisławskiej, stanowił dziedzictwo Aleksandra Maliszewskiego (pra pradziadka autora), po Macieju Maliszewskim (moim pra pra pradziadku). O innej własności Jana Piotra Maliszewskiego w Olkuszu autorowi nic nie wiadomo. Jan Piotr Maliszewski był założycielem gałęzi warszawskiej rodziny, do której zaliczyć należy również jego syna Józefa, choć ten spędził większość swego życia na Wołyniu, w Olkuszu i we Wrocławiu.


Feliksa z Jałowieckich Maliszewska (*1865)


Z Jałowieckich z Granicy (obecnie Maczki koło Szczakowy), parafia Zagórze, córka Karola Jałowieckiego, urodzona w Granicy z matki Jadwigi z Wróblewskich. Od roku 1890 żona Jana Piotra Maliszewskiego syna Aleksandra i matka jego pierwszego syna, Józefa, urodzonego w Granicy. Czy Feliksa miała z Janem jeszcze inne dzieci – wątpliwe, bo jej wnuczka Irena Maliszewska córka Józefa z Wrocławia twierdziła, że babcia Feliksa zmarła niedługo po urodzeniu jej ojca. Po śmierci żony Jan Piotr Maliszewski przeniósł się do Warszawy, gdzie wkrótce ożenił się po raz drugi.



    3. Zagórze (pocz. XX w., dz. część Sosnowca) (źródło: Internet, str.: http://www.staremiejsca.pl/zdjecie/25/kosciol-sw-joachima/

           Nazwisko rodowe Feliksy, Jałowiecki, spotyka się często na cmentarzu w Czeladzi, oraz w Ciężkowicach, co może być śladem pochodzenia stąd tej rodziny, zapewne drobnoszlacheckiej ongiś kondycji, która tamże w dobrach Księstwa Siewierskiego lub posiadłościach kościelnych (co na jedno wychodzi, bo księstwo należało do biskupa krakowskiego), mogła reprezentować lenników czy osadników – dzierżawców. W herbarzach są wymieniani Jałowieccy herbu Łodzia (ale też i Jałowiccy innych herbów). W końcu XX wieku żyło w Polsce 1.247 osób tego nazwiska, w czym najwięcej właśnie w katowickiem (468). Prawdopodobnie rodzina ta również była wtedy w Granicy „kolejarska”.

Najwięcej metryk do nazwiska Jałowiecki notuje Genetyka właśnie w Zagłębiu, szczególnie w Będzinie i Sosnowcu, ale to dopiero w XIX wieku, co ukazuje tylko migrację tej rodziny do większych ośrodków przemysłowych w tymże wieku. W XVIII natomiast wieku występują Jałowieccy w świętokrzyskiem, np. w Brzezinach w 1772 (akt nr 35) narodziny Wincentego Jałowieckiego i tamże w roku 1773 (akt nr 35) Wojciecha Jałowieckiego. Równocześnie stwierdza się w Końskiem metryki do nazwiska Jałowicki, ale czy ma to jakiś związek z Jałowieckimi, nie wiadomo.[1] Inny chyba Wojciech żeni się w Brzezinach w roku 1768 (akt nr 10) z Różą Gach. Możliwe więc, że stamtąd „nasza” rodzina Jałowieckich się wywodzi.[1]

Również nazwisko panieńskie matki Feliksy, Wróblewska, świadczy zapewne o drobnoszlacheckim pochodzeniu tejże rodziny, ale rodzin tego nazwiska w herbarzach wymienia się aż osiem : Gierałt, Jastrzębiec, Korwin, Krzywda, Lis, Lubicz, Roch II i Ślepowron, a w analogicznym czasie było w Polsce ponad 36.000 osób tego nazwiska. Autor znał np. w młodości Teresę Wróblewską ze Strzemieszyc. W ogóle nazwisko to jest bardzo często spotykane w Zagłębiu: w Strzemieszycach np.,a także w Czeladzi, Grodźcu i Zagórzu.

Sporo Wróblewskich rodzi się w XVII i XVIII wiekach w Szczekocinach (dzisiaj to niby śląskie jest, ale to ziemia kielecka faktycznie). Podobnie w odniesieniu do ślubów: Szczekociny, Czeladź, Częstochowa. W Sosnowcu Niwce zanotowano w roku 1853 (akt nr 22) ślub Franciszka Jałowieckiego z Jadwigą Wróblewską, ale czy ma to jakiś związek z rodzicami Feliksy z Jałowieckich Maliszewskiej, - nie wiem (może ojciec miał podwójne imię: np. Karol Franciszek ?).[1] Już w 1725 roku (akt nr 4) umiera w Szczekocinach Jan Wróblewski, zaś w 1751 (akt nr 1) Grzegorz Wróblewski. Rodzina ta była tamże więc „zadomowiona” już od XVII wieku zapewne. [1]


    4. Szczekociny (ziem. kielecka) Pałac Dembińskich lata 1939 r. (źródło: Internet, str.: http://szczekociny.fotopolska.eu/807875,foto.html


Józef Maliszewski syn Jana Piotra syna Aleksandra (*1893)


Pierwsze dziecko Jana Piotra Maliszewskiego syna Aleksandra, urodzony w Granicy, dawniej parafia Zagórze (obecnie Maczki koło Szczakowy i Strzemieszyc, dzielnica Sosnowca). O jego dzieciństwie i młodości wiadomo niewiele, a posiadane informacje są niezbyt pewne. Z początku wychowywał się zapewne przy rodzicach w Granicy, gdzie jego ojciec był strażnikiem kolejowym. Po szybkiej śmierci matki (według informacji jego córki Ireny Maliszewskiej z Wrocławia), Józef wychowywany był już we wczesnym dzieciństwie przez macochę i żył obok przyrodniego rodzeństwa w Warszawie, gdzie jego ojciec nadal pracował na kolei.

Zgodnie z tradycją, od młodości pracował Józef Maliszewski na kolei, nastawiając się jednak na „zrobienie większej niż ojciec kariery”. Irena Maliszewska w 1993 roku podawała autorowi informację, że jej ojciec Józef Maliszewski, przed wybuchem I wojny światowej lub zaraz na jej początku w 1914 roku wyjechał wraz z taborem kolejowym w głąb Rosji. Miałby wówczas 21 lat. Tutaj w mieście Ufa „pod” Uralem, w 1918 roku ożenił się Józef z Polką, Stanisławą z Markowskich, panną pochodzącą także z rodziny „kolejarskiej”. Potwierdza tę informację notatka w aktach USC Zagórza, przy akcie urodzenia Józefa. Wkrótce jednak po ślubie, jeszcze przed urodzeniem się pierwszej córki, Józef i Stanisława z Markowskich powracają do Polski, w związku z wieściami o jej wyzwoleniu. Powracają na pewno do Warszawy, bo tylko tutaj miał Józef bliższą rodzinę (jego ojciec Jan Piotr jeszcze żył).



    5. Krajobraz Uralu (współczesny) (źródło: Internet, str.: http://traveloppa.com/kierunki-podrozy/35/rosja

Może w związku z faktem, że Jan Piotr Maliszewski miał jednak tutaj swą drugą już rodzinę, a może w związku ze służbą kolejową, Józef Maliszewski nie zamieszkiwał długo w Warszawie, lecz przyjął posadę na stacji w Recicach koło Warszawy, gdzie przyszła na świat jego pierwsza córka Jadwiga Maliszewska. Następnie został skierowany służbowo do pracy na Wołyń. Tutaj, w roku 1924, mieszkał w Sarnach koło Kowla, gdzie przyszła na świat jego druga córka Irena (moja późniejsza informatorka na temat tej gałęzi rodziny).



    6. Kowel ul. Kolejowa 1918 r. (źródło: fot. ze zbioru Tadeusza Marcinkowskiego,


6B. Kowel, dworzec kolejowy lata 30-te XX w. (źródło: fot. wł. Jadwigi Chojnackiej,


Następnie Józef Maliszewski syn Jana Piotra zamieszkiwał czasowo w samym Kowlu, ale już w 1925 roku osiadł na kolejowej posadzie w Rafałówce koło Kowla, gdzie (wg informacji Ireny Maliszewskiej z Wrocławia) miał dużą działkę i dom. Tam też urodziły się pozostałe córki Józefa.

Rafałówka, było to małe, kresowe miasteczko na szlaku kolejowym. Tutaj zamierzał Józef osiąść na stałe, tym bardziej, że będąc już zawiadowcą stacji, miał najlepsze w całej swojej karierze kolejarskiej zarobki. Niestety, nie przewidywał, że los pokrzyżuje jego plany. Po urodzeniu się najmłodszej wówczas córki, Teresy Danuty, matka dziewcząt, Stanisława z Markowskich Maliszewska zmarła. Najprawdopodobniej fakt ten miał miejsce około lub po 1933 roku (córka Teresy, Małgorzata Bieńczak z Ryków w lubelskim podawała autorowi w 2010 r. informację, że Stanisława z Markowskich zmarła w 1934 roku). Jako powód powrotu Józefa do Polski podawała Irena Maliszewska z Wrocławia fakt, że w czasie recesji na kolei ojciec został „przeniesiony na emeryturę”, lecz nie podała, kiedy fakt ten miał miejsce. Sugestię tę mogłoby ewentualnie potwierdzać znane w historii Polski z przełomu lat 20-tych/30-te zjawisko długotrwałego kryzysu ekonomicznego w kraju. Wydaje się jednak, że najważniejszym powodem wyjazdu Józefa była śmierć żony. Cóż bowiem miał począć ze sobą samotny mężczyzna z pięciorgiem małoletnich dzieci ??? - „Ręce opadają” …

Powrót Józefa Maliszewskiego syna Jana Piotra do Polski jeszcze przed wojną uchronił jego rodzinę przed rzezią ludności polskiej, dokonaną przez przodków naszych dzisiejszych „przyjaciół” Ukraińców, czyli morderców z UPA, wspomaganych przez chłopstwo ukraińskie, które to działania ludobójcze objęły także i okolice Rafałówki i pobliskich Sosznik. Szczęśliwym trafem zostały uratowane przez przyjaznych ludzi dwie najmłodsze córeczki Józefa, pozostawione tam „na wychowaniu”, ale opiekunowie jednej z nich zginęli.



7. Dowody ludobójczej zbrodni dokonanej przez Ukraińców na Polakach
     w Woli Ostrowieckiej 30 sierpnia 1943 r., fot. z 1992 r. (źródło: Internet,
     str.: http://wolyn1943.eu.interiowo.pl/artykuly.html [Uwaga: drastyczne zdjęcia]) [2]


Być może Józef nie planował jeszcze wyjazdu na stałe, ale wszystkie te zdarzenia zbiegły się w czasie ze śmiercią Józefa ojca, w Warszawie. Nie mógł jednak wdowiec z małymi dziećmi „zwalić się tak wprost na głowę" przyrodniej rodzinie! Toteż Józef Maliszewski przybył wówczas do Olkusza, gdzie dziedziczył po ojcu. Uprzednio sprzedał w Rafałówce cały swój dobytek, aby mieć fundusz na zainstalowanie się w Olkuszu. Najpierw musiał sobie zbudować na działce po ojcu dom. Powstał więc tenże domek malutki, skromny. Później ożenił się po raz drugi i miał z drugą żoną najmłodsze swoje dzieci: Wandę (1936), późniejszą Forysiową i Karola (1943).

Przyjazd Józefa Maliszewskiego wraz z córkami do Olkusza, trudno właściwie nazwać jest „powrotem”, bo Józef rodzinnego gniazda swej rodziny nigdy wcześniej na oczy nie widział. Był to jednak swego rodzaju „powrót na ojcowiznę”. Posiadany wcześniej przez Jana Piotra Maliszewskiego w Olkuszu grunt przy ul. Wapiennej (patrz fotografia Nr 4 oznaczenie 1C i 1E) został właśnie wtedy podzielony na dwie działki, z których zachodnią (1C) przejął i zagospodarował Józef Maliszewski syn Jana Piotra, zaś wschodnią (1E) jego przyrodni brat Stanisław z Warszawy, który ją wkrótce sprzedał Łydkom.

Jak już wyżej wspomniałem, na swojej działce Józef wybudował niewielki domek murowany ; uprawiał też ogród i pole. W tym czasie był już mężczyzną około 50-letnim. Czy utrzymywał się z „emerytury kolejowej”, jak podawała jego córka Irena Maliszewska z Wrocławia, czy też gdzieś jeszcze pracował, nie mam wiadomości.



      8. Tereny przy ul. Wapiennej w latach 70/80-tych XX wieku
      (fot. z arch. Tomasza Strojnego, Przegląd Olkuski, „Poznaj z nami dawny
      Olkusz”, „Okno z widokiem na dawny Olkusz”, Emilia Kotnis-Górka)
                   (Oznaczenia: 1C. działka Józefa Maliszewskiego, 1E. Stanisława - Łydków)


W czasie II wojny światowej trzy córki Józefa z pierwszego małżeństwa zostały skierowane na
przymusowe roboty do Niemiec, skąd powróciły dopiero z końcem wojny, by wkrótce wyjechać
na Ziemie Odzyskane i osiąść we Wrocławiu, dokąd niebawem przybył także ich ojciec.
Wyjazd Józefa do Wrocławia po 1945 roku jego córka Irena tłumaczy niemożnością znalezienia
wtedy w Olkuszu pracy. Być może jednak, o tym wyjeździe zdecydowały też jakoweś przyczyny
natury osobistej, w co autorowi nie wypada wnikać.
 
We Wrocławiu podjął Józef pracę w „miejskich wodociągach”, prawdopodobnie jako ślusarz-
mechanik. Miał już wówczas ponad 50 lat. Według informacji jego najmłodszej córki, Wandy
z Maliszewskich Forysiowej z Olkusza, ojciec utrzymywał nadal z „olkuskimi swoimi dziećmi”
kontakty, zabierając ich (ją i brata Karola) na wakacje do Wrocławia. Niestety jedynego syna Józefa Maliszewskiego, Karola, spotkało w wieku 19 lat nieszczęście. Karol Maliszewski utopił się w Kluczach, podczas kąpieli w „Czerwonym stawie”.


Stanisława z Markowskich Maliszewska (* ?)


Z Markowskich, rodziny pochodzącej (wg informacji Ireny Maliszewskiej, córki Stanisławy i Józefa Maliszewskich) z Dęblina, ale zamieszkałej czasowo w Rosji. Stanisława urodziła się podobno właśnie w Dęblinie. Ojciec Stanisławy był również kolejarzem, być może pracował również w Ufie „pod” Uralem. Tam więc młodzi się poznali i tam Stanisława z Markowskich wyszła za mąż za Józefa Maliszewskiego syna Jana Piotra w roku 1918. Najprawdopodobniej ojciec Stanisławy musiał stale być w rozjazdach służbowych (a może też już nie żył, zaś matka na pewno już nie żyła), bo w Ufie zamieszkiwała Stanisława u swej zamężnej, starszej siostry, Heleny z Markowskich Soralowej. Soral także był kolejarzem, także pochodzącym z Dęblina, i także w czasie I wojny pełnił służbę w Ufie.

         Wydaje się, że rodzina Markowskich mogła być pochodzenia zagłębiowskiego, bo najczęściej spotykane jest to nazwisko w Dąbrowie Górniczej, Ząbkowicach i Grodźcu koło Będzina, ale spotyka się ono także we Włodowicach koło Zawiercia, a nawet w Tenczynku.
O pochodzeniu społecznym tej rodziny nie ma pewnych informacji, jednak z dużym prawdopodobieństwem wydedukować można ich drobnoszlacheckie korzenie, jak większości zresztą rodzin skoligaconych z Maliszewskimi. Takiego pochodzenia jest ogromna liczba rodzin polskich, które w XVIII i XIX wieku na skutek pauperyzacji zmieniały swój stan na mieszczański, robotniczy, czy nawet włościański. Szczególnie Zagłębie, dzięki dynamicznemu rozwojowi przemysłu, przyciągało całe rzesze osób pochodzących ze zdeklasowanej szlachty. W herbarzach wymienia się wiele rodzin Markowskich, herbów: Bończa, Drzewica, Grzymała, Jasieńczyk, Jastrzębiec i Szeliga.

Jednak Geneteka nie wymienia zbyt „obficie” metryk do tej rodziny w śląskiem, nawet i w XIX wieku, co dowodzi jej późnemu tamże osadnictwu. W XVIII wieku są Markowscy w Irządzach (np. już w roku 1692 urodzenie tam Jakuba Markowskiego), Szczekocinach (rok 1718 [akt nr 52] urodzenie się Andrzeja Markowskiego), a także w Częstochowie i Czeladzi. Najprawdopodobniej więc rodzina ta miała coś wspólnego z majątkami ziemskimi Księstwa Siewierskiego. Ale w XIX wieku bardzo wiele metryk do tego nazwiska spotyka się także i w świętokrzyskiem. [1] Lista rodzin szlacheckich województwa krakowskiego wymienia natomiast w 1740 roku Teodora Markowskiego w Krakowie.

[Przy okazji omawiania skąpych informacji o rodzinie Markowskich, należałoby wspomnieć o
telewizyjnej wiadomości z 1994 roku. Podano otóż wówczas wiadomość, że w Reszlu na Mazu-
rach osiedlili się repatrianci z Kazachstanu, o tymże nazwisku. Wymieniona rodzina Markowskich
znalazła się w Kazachstanie podczas akcji wysiedlania Polaków z Ukrainy przez władze radzieckie
na początku II wojny światowej. Czy owi Markowscy mogą mieć coś wspólnego z rodziną Stanisławy z Markowskich Maliszewskiej, osiadłą wcześniej w Rosji, - nie wiadomo. Jednak od Ireny Maliszewskiej córki Józefa pochodzi także informacja, że Stanisława miała też i braci (np. brata Bolesława, który był legionistą i zginął „na wschodzie”, - możliwe więc, że „na wschodzie”, ta rodzina była także rozrodzona)].

Po ślubie z Józefem Maliszewskim w Ufie, wraz z krewnymi Soralami, powrócili młodzi do Polski, wówczas już wyzwolonej. Soralowie po powrocie osiedli w rodzinnym Dęblinie. Natomiast Stanisława wraz z mężem przybyła do Warszawy, a następnie osiedlili się w Recicach koło Warszawy. Później wyjechała z mężem i pierwszą córką na Wołyń. Tamże urodziła mężowi jeszcze cztery córki, jednak po ostatnim porodzie w Rafałówce koło Kowla, po roku 1933 zmarła i tamże została pochowana.



Przypisy:

[*]. Wg aktu sprzedaży-kupna części drewnianego domu Maliszewskich (po moim pra pradziadku Aleksandrze) przy ul. Sławkowskiej, zawartego w 1913 roku przez Jana Piotra Maliszewskiego na rzecz jego brata, Józefa Maliszewskiego, Jan Maliszewski zamieszkiwał wówczas „we wsi Nowe Bródno powiatu warszawskiego” (dzisiaj dzielnica Warszawy).


 
9. Fragment tłumaczenia-odpisu w/w dokumentu z 1913 r. (źródło:
     (arch. Anny Kownas z Wrocławia, prawnuczki Józefa Maliszewskiego)


[1]. Internet, Geneteka

[2]. Na temat zbrodni ludobójczych na Polakach, dokonanych przez ukraińskich nacjonalistów można odnaleźć w Internecie wiele materiału źródłowego. Podaję tutaj ponadto linki tylko do niektórych źródeł: https://www.youtube.com/watch?v=ZlzmXYdKY8w




Bibliografia:


Źródła archiwalne i terenowe:

1. Archiwum Państwowe Chrzanów
Akta Miasta Olkusza: - Akta Metrykalne, w tym Regestr Metryk Parafii Olkusz,

  -Akta Własności Po-Augustyańskiej – Tabela powinności posiadaczy gruntów po-
     augustyańskich pod miastem Olkuszem, sygn. 1 i 1A

2. Wypisy z akt USC parafii: Olkusz, Strzemieszyce (Gołonóg), z Genneteki,
 
3. Dane z nagrobków: Strzemieszyce, Będzin, Grodziec, Czeladź, Ciężkowice,
    Tenczynek, Trzebinia, Zagórze
 
5. Pamiętniki i relacje ustne:
    - Ryszard Maliszewski, Historia małopolskiej gałęzi rodziny
      Maliszewskich (Opracowanie w posiadaniu autora),
    - Relacja Małgorzaty Bieńczak z Ryków,
    - Relacja Ireny Maliszewskiej z Wrocławia,
    - Relacja Wandy z Maliszewskich Forysiowej z Olkusza.

6. Materiał fotograficzny z Internetu


Źródła i opracowania drukowane:

1. Górzyński S., Kochanowski J., Herby szlachty polskiej, warszawa 1994.

2. Gajl T., Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Gdańsk-
     Inowrocław 2003.

3. Korusiewicz S., Dzieje Księstwa Siewierskiego i Siewierza do r. 1900,
     Piekary Śląskie 1990

4. Rymut K., Nazwiska Polaków, wersja internetowa z wyszukiwarką nazwisk
    (http://herby.com.pl/).

Internet:

- „Wikipedia”


                                                             ******


(Uwaga: Wolno kopiować i cytować jedynie pod warunkiem
podania źródła i autora artykułów !)


Autor: o