Mitologia: Nowy Rok
czwartek, 25 grudnia 2014
wtorek, 23 grudnia 2014
Dawniej, a dziś
60. Zach. część Fabryki Wentylatorów pocz. lat 80-tych XX w. (była Dyrekcja i Portiernia)

Fabryka Wentylatorów OWENT i dom Świątkowskich
W budynkach byłej Elektrowni miejskiej, po pd stronie szosy krakowskiej, w latach 50-tych XX wieku powstało nowe państwowe przedsiębiorstwo, Olkuska Fabryka Wentylatorów. W latach 80-tych tegoż wieku została ona przeniesiona i rozbudowana na nowym miejscu przy Al. Tysiąclecia. W pozostałych po niej budynkach przy ul. Kazimierza Wielkiego i w nowo zbudowanych obok, rozwinęła się prywatna działalność handlowa.
58. Nowy budynek handlowy (z lewej) i budynki byłej Fabryki Wentylatorów (z prawej)
w roku 2014 (strzałki ukazują przebieg dawnej szosy krakowskiej) (fot. Ryszard Maliszewski)
w roku 2014 (strzałki ukazują przebieg dawnej szosy krakowskiej) (fot. Ryszard Maliszewski)
59. Fabryka Wentylatorów część wsch. (pocz. lat 80-tych XX w.) (źródło: Piotr Nogieć,
Internet, "Olkusz na starej fotografii I", Olkuszanin.pl)
Internet, "Olkusz na starej fotografii I", Olkuszanin.pl)
59B. Była Fabryka Wentylatorów w 2009 r. (z lewej) (fot. Ryszard Maliszewski)
59C. Była fabryka w 2009 r. (z prawej) (fot. j.w.)
60. Zach. część Fabryki Wentylatorów pocz. lat 80-tych XX w. (była Dyrekcja i Portiernia)
(źródło: Piotr Nogieć j.w.)
60B. Zach. część tych zabudowań w r. 2009 (fot. Ryszard Maliszewski)
60C. Była Dyrekcja i Portiernia F-ki Wentylatorów 2014 r., i nowe kamienice (fot. j.w.)
61. Dom Świątkowskich przy ul. Partyzantów (lata 20-te XX w.) (źródło: PTTK Olkusz,
"Przegląd Olkuski", "Poznaj z nami dawny Olkusz", Emilia Kotnis-Górka)
61B. Ten sam dom od pn. 2009 r. (fot. Ryszard Maliszewski)
61C. Zewn. klatka schodowa tego domu 2009 r. (fot. j.w.)
62. Nowe kamienice, bloki i dom Świątkowskich od pd. 2009 r. (fot. j.w.)
piątek, 19 grudnia 2014
Dawniej, a dziś
Fabryka Wyrobów Metalowych "Lender"
Fabryka Wyrobów Metalowych "Lender"
Przedwojenną Fabrykę Naczyń
Aluminiowych „Lender” („Lender i Syn”) wspominałem już w
cyklu „W cieniu fabryki” w artykule Nr 1. „Dawna fabryka c.d.”,
jako przyłączoną po II wojnie w 1948 roku do Olkuskiej Fabryki
Naczyń Emaliowanych (dawniej „Westen”). Od tej chwili nosiła
ona już inną nazwę, „Polmet”. Tutaj uzupełniam tamte, skąpe
dosyć informacje, niedawno publikowanym w Internecie dodatkowym
materiałem fotograficznym i własnym kartograficznym, aby przybliżyć
zainteresowanym tę tematykę, mało bowiem dzisiaj osób w Olkuszu
fabryczkę tę pamięta, a jeszcze mniej może dokładnie wskazać
jej lokalizację i wygląd. Nawet ja, wymieniony wydział olkuskiej
fabryki pamiętam dosyć słabo, a w związku z nieposiadaniem jego
oryginalnego planu, zmuszony byłem wykonać go jako „szkic z
pamięci”, na bazie ogólnodostępnej mapy satelitarnej. Nie jest
on więc za bardzo dokładny w szczegółach, bo pamięć bywa
zawodna. Może jeszcze ktoś kiedyś uzupełni te braki, albo
zdobędzie autentyczne dawne plany wspominanej fabryki. Ponieważ
„znikła ona z powierzchni ziemi” zupełnie niedawno, bo w latach
80-tych XX wieku, wielu żyjących obecnie byłych jej pracowników
wspomina ją zapewne z nostalgią, podobnie jak „Emaliernię”, i
lepiej pamięta, niż ja . Może więc wśród nich znajdzie się
jakiś lepiej zorientowany „recenzent” mojej rekonstrukcji.
[autor]
Jako fabryka wyrobów z aluminium
wymieniona była Fabryka „Lender” już w Wiadomościach Urzędu
Patentowego [Udzielono 7.5 1932. 17b6 16423. Olkuska Fabryka
Wyrobów Aluminjowych i Metalowych. Lender i Syn (Olkusz,
Polska)] – patrz internetowe źródło:
Wszakże inne źródło internetowe:
wymienia J. Lendera także jako
przedwojennego właściciela tartaku. Najprawdopodobniej więc Josek
Lender, wcześniej właściciel tartaku w Olkuszu, rozwinął tutaj
swoje przedsiębiorstwo, zakładając ponadto wspólnie z synem
wymienioną fabrykę.
53. Widok z terenu Fabryki
„Westen” na północ 1938 r. (W tle widoczne:
1. Willa „Lender”,
2. Zach. skrzydło Fabryki „Lender”, 3. Wsch. skrzydło
F-ki „Lender”, 4.
Portiernia F-ki „Lender”, 5. Elektrownia miejska,
6. Dom Świątkowskich, 7. Stara
kamienica narożna ul. Partyzantów) (źródło: Piotr Nogieć, Internet
„Olkusz na Starej Fotografii I”)
54. Lokalizacja Fabryki
„Lender” (Ryszard
Maliszewski 2014, „szkic z pamięci”
na bazie mapy satelitarnej
Google)
55. Willa Lendera (w tle
zachodnie skrzydło F-ki „Lender” (fot. przedwojenna)
(źródło: Dariusz
Kmiotek, Olkusz na starych widokówkach, PHU Dikappa, 2005)
Oprócz znanych mi osobiście po wojnie
rodzin Florków i Kocybów (innych zamieszkujących tu rodzin nie
znałem), w domu „Lendera” po II wojnie mieszkał także znany w
świecie „Olkuszanin z Hollywood”, producent filmowy, Leszek
Kałuża (info wg źródła j.n.):
55B. Zachodnie skrzydło F-ki
„Lender” przed wojną (fot
z arch. rodziny Florków,
„Przegląd Olkuski”
„Poznaj z nami dawny Olkusz”, „Ciekawostki fotograficzne”,
Emilia Kotnis-Górka)
55C. Ul. Składowa i
Partyzantów przed wojną (za narożnymi kamienicami
w tle F-ka „Lender”
i jej portiernia (źródło: z
arch. Piotra Nogiecia OSF I)
55D. Ta sama ulica 2009 r.
(w tle bloki mieszkalne) (fot.
Ryszard Maliszewski)
56. „Willa Lendera”
„Polmet” lata 50-te XX w. (fot.
Leopold Florek, z arch.
rodziny
Florków, „Przegląd Olkuski” „Poznaj z nami dawny Olkusz”,
„Ciekawostki
fotograficzne”, Emilia Kotnis-Górka)
57. Wyburzanie
ostatniego, zachodniego skrzydła F-ki „Polmet”, nowe bloki
przy ul. Korczaka,
lata 80-te XX w. (źródło: z
arch. Piotra Nogiecia OSF I)
57B, 57C., 57D. i 57E.
To samo miejsce 2014 r. (fot.
Ryszard Maliszewski)
57F. i 57G. Bloki ciąg
dalszy, wylot ul. Kazimierza Wielkiego 2014 r. (fot.
j.w.)
wtorek, 16 grudnia 2014
Subskrybuj:
Posty (Atom)