Mitologia: Archetyp Mitologii Indoeuropejskiej

Część III. Bunt Wielkiego Wodnika.

Autor: Ryszard Maliszewski

Mit o urządzaniu Świata i narodzinach Kultury c.d.

oraz o rywalizacji boskich braci o władzę nad nim

i posiadanie Wielkiej Bogini (bóstwa płodności) c.d.:

1). Wielki Wodnik przejściowo zdobywa Niebo i Ziemię-Wielką Klacz,

     z którą płodzi potomstwo. (Drugie pokolenie Bogów)

Ponieważ w owych czasach Niebo jest jeszcze bardzo blisko Ziemi, „tak jak blisko są od siebie Kamienie Żaren, niemal o szyję Łabędzia” (jak to podają niektóre mity ludów uralskich), Wielki Wodnik próbuje objąć władzę nad całym Kosmosem i stać się Bogiem Naczelnym. Zawłaszcza Niebo i zdobywa Ziemię-Wielką Klacz-Wielką Lochę-Gaję, z którą płodzi potomstwo. Podczas ataku na Ziemię Wielki Wodnik występuje początkowo w postaci „wężowej”, niszcząc wszystko, „co staje mu na drodze”.

61. Atak Jormundganda (mit. germ.) na Ziemię w malarstwie „fantasy”

      (źródło: Wikipedia)

Faktyczne (w mitach) zdobycie Nieba przez Wielkiego Wodnika jest powodem, dla którego większość badaczy mitów i religioznawców uważa greckiego Uranosa za Boga Nieba, a bóstwa niebiańskie nazywa „Bóstwami Uranicznymi”. W ten sposób, zaprzeczając „akwatycznemu” pochodzeniu Uranosa i jego genetycznym związkom z indyjskim Waruną oraz hetyckim Aruną – popełniają kolosalny błąd merytoryczny.

Grecki Uranos jest bowiem ścisłym odpowiednikiem indyjskiego Waruny, fińskiego Wainamojnena i innych mitycznych Postaci uniwersalnie „akwatycznych”, czego potwierdzeniem jest wspólne, indoeuropejskie pochodzenie tego imienia i najdawniejsze atrybuty Boga. Poza tym, raczej tylko w mitologii greckiej w ten sposób Uranosowi „zmieniono kompetencje”, albo też „jako takiego go pierwotnie zapamiętano”, bo następnie, „zupełnie sztucznie postawiono go w hierarchii Bogów” nad Bogiem Dziennego Nieba – Dzeusem, a Dzeus „zmuszony był go” detronizować. Inne mitologie nie znają aż tak wykrętnych „wygibasów genealogicznych”.

 W efekcie opanowania Ziemi przez Wielkiego Wodnika, miał miejsce w mitach jakiś niejasny, zapomniany, pradawny Potop [patrz na ten temat moją hipotezę w artykule następnym cyklu], ale nie będzie to jeszcze ten, znany z niemal wszystkich mitologii świata „Wielki Potop”, o którym śpiewać będą ludzie przez tysiące lat, a które to mity „były” może dalekim echem faktycznego, katastroficznego w skutkach wybuchu wulkanu Santoryn. Gdzie chroni się wówczas po czasowym wygnaniu z Nieba Wielki Kowal – nie wiadomo, ale zważywszy bardzo powszechny w mitach motyw „powrotu Bohatera z Podziemia” - być może właśnie w Podziemiu.

Przedbogowie (?) Tytani:

Niejasne dosyć mity greckie podają specyficzny typ bóstw, - Tytanów, jako dzieci Wielkiego Wodnika (Uranosa) i Gaji-Ziemi. Według tej mitologii, „mieliby oni być” jakoby „dublerami (raczej pierwowzorami) Bogów”, przeznaczonymi z góry do objęcia istniejących już Domen-Królestw. Wymienia się tu bowiem i „Idącego Górą” Hyperiona, i Okeanosa-Ocean, i Czas (dubler Chronosa), i szereg żeńskich Niby-Bóstw, przeznaczonych do objęcia domeny Wody i domeny Płodności. Jak to jednak wcześniej już wykazywałem, „przetrwała w mitach pamięć o tych Niby-Dzieciach Uranosa ” stanowiła raczej tylko „historyczną pamięć” Greków o ich dawnych starciach z wcześniejszymi ludami basenu Morza Śródziemnego . W innych mitologiach także występują czasem walki Bogów z Olbrzymami i Gigantami, ale może to być to samo „echo dawnych zdarzeń historycznych”. Dlatego nie przytaczam już tutaj ich „imion” i większego o nich „zasobu informacji”.

Podczas walki o odzyskanie władzy w Kosmosie, wszyscy oni (Tytani, Giganci i Olbrzymy), zostali przez Wielkiego Kowala-Swaroga-Dievasa-Dzeusa zwyciężeni i wygnani do najniższego Podziemia, do Tartaru (co nie zmienia faktu, iż nadal w mitach się sporadycznie pojawiają).

62. „Gigantomachia” na fryzie w Pergamonie (fragment) ok. 180 r. pne

         (źródło: Wikipedia)

63. Tyr walczący z Potworem – srebrna płytka, Szwecja ok. 700 r. n.e. (źródło: j.w.)

Wodnik Ognisty:

Syn (hipostaza) Wielkiego Wodnika, który spłodził go z Ziemią-Wielką Klaczą i dlatego oprócz postaci ludzkiej („boskiej”) i „wężowej” może przyjmować postać Morskiego Konia. Już jego ojciec (Wlk. Wodnik) przybierał często taką postać, symbolizującą chyba wielką Oceaniczną Falę, być może typu tsunami.

Jest Ognisty Wodnik „Wodnym Piorunowładcą, ponieważ został spłodzony przy pomocy przywłaszczonego przez Wielkiego Wodnika Ognia, gdy pioruny ciskane przez Wielkiego Kowala w kierunku Ziemi-Skały nie trafiały w cel, lecz wpadały do Pramorza. Jako taki, jest zdecydowanym Przeciwnikiem i Rywalem Piorunowładcy Niebiańskiego, syna Wielkiego Kowala-Dievasa i w ogóle Wrogiem Nieba.

Ognisty Wodnik to rzeczywisty, aktywny Pan Wód we wszystkich jej postaciach (nawet Źródeł). Stały Opiekun Koni. Posiada wyraziste cechy chtoniczno-akwatyczne. W przyszłości, Ojciec „bardzo dziwnego potomstwa”, wielu Potworów i Hybryd, których płodzi w luźnych związkach z różnymi Boginiami i Boginkami, a nawet z kobietami. Jego oficjalną Partnerką jest wyodrębniona dopiero po jego „narodzinach” hipostaza Wielkiej Bogini - „Wodna”, ale przejawia słabe z nią związki, szukając przeważnie innych partnerek, szczególnie „morskich”. 

Po zdobyciu Ziemi przez Wielkiego Wodnika, otrzymał Ognisty Wodnik od ojca w wieczyste panowanie królestwo Atlantydy, które jednak utraci w katastroficznych okolicznościach, po przegranej przez nich obu walce o władzę nad Ziemią i Kosmosem (patrz następny artykuł cyklu, Atlantyda i Drzewo Kosmiczne).  

Oficjalną siedzibą Ognistego Wodnika jest więc odtąd Ocean, w którym posiada niezmiernie piękny Pałac. Bezskutecznie będzie walczył o panowanie nad różnymi „kawałkami” Ziemi, ostatecznie jednak pozostanie wyłącznie Panem Wód (mit. grecka). Będzie jednak zawsze nosił (podobnie jak ojciec) tytuł „Ziemiodzierżcy”, jako że Ziemia „wznosi się” ponad Wodami Oceanu. Jego bronią i atrybutem na zawsze pozostanie Trójząb (symbol rozgałęzionej Błyskawicy), nawiązujący też być może do Potrójnej Góry Kosmicznej (taki kształt miał centralny szczyt Atlantydy).

W różnych mitologiach nosi Ognisty Wodnik różne imiona. W greckiej jest to Posejdon, w italskiej Neptun, irańskiej Apam Napat, hinduskiej Apam Napat (?), Trita i Aptja (?), w germańskiej Aegir (?), bałtyckiej Autrimpus (?), Bangputis (?) i Bardojats (?). W religiach semickich być może Baal Alijan. W mitologii słowiańskiej jego imię uległo zapomnieniu (?), być może w związku z oddaleniem pierwotnych siedzib Prasłowian od morza, ale już we wschodniej, południowej i środkowej Europie - znany był później po prostu jako „Car' Morza”.

64. Posejdon – rzeźba Tomasza Accadiego w stylu antycznym

       (źródło: Internet, strona: http://projekt-biologia.blog.onet.pl/2011/06/09/mitologia-grecka/

65. Posejdon w malarstwie „fantasy” (źródło: Internet, strona:

       http://www.bombadilo.pl/ilustracje/

66. „Car' Morski” w malarstwie „fantasy” Wiktora Korolkowa

       (źródło: Internet, Malarstwo, Wiktor Korolkow)

Wodna:

Wyodrębniona już wyraziście hipostaza Wielkiej Bogini Wodnej, oddzielna od Ziemskiej. Pani Wód we wszystkich postaciach, wciąż jednak jeszcze związana trochę z Ziemią. Dlatego jej wyobrażenia bywają niezbyt określone. Może być Panią Oceanu, ale może mieć także postać „Pradawnego Jeziora Obfitości na Górze Kosmicznej” lub u jej Podnóża, pod Wielkim Drzewem Kosmicznym. Z tego powodu bywa równocześnie hipostazą (odrębną postacią) Bogini z Drzewa (patrz dalsze artykuły), czyli „Kocicy z Drzewa”, najpiękniejszej Bogini w całym Kosmosie.

Niektóre mitologie (np. grecka) zakładają, że Ojcem Wodnej jest Wielki Wodnik (wyłoniła się z fal morskich jako Afrodyta), ale być też może, że tylko Wielki Wodnik w to wierzy, bo rości sobie pretensje do ojcostwa wszystkich mitycznych Postaci, związanych z Wodą. „Prawda” jest jednak taka, że Wielka Bogini „wyłania swe hipostazy z siebie” niejako „partenogenetycznie”, do czego była zdolna „od zawsze” i małżonek nie był jej jej do tego „niezbędny”. Dopiero w Trzecim pokoleniu Bogów, w odniesieniu do Bogów „mniejszego znaczenia” można mówić, że mają wyraźnie określonego Ojca (choć nie zawsze właściwie „odgadniętego”).

Wodna może być także „synonimem” Wód płynących, szczególnie tych, wypływających ze Świętego Jeziora u stóp Góry Kosmicznej i Drzewa Kosmicznego (patrz dalej), takich jak np. Święta Rzeka Ganga (mit. hinduska). Tak jak Wielki Wodnik i Miesiąc-Księżyc, - Wodna opiekuje się „wszelkimi sokami i płynami, zawartymi w istotach żywych”. Jest Panią Miłości, najważniejszą równocześnie hipostazą Troistej Bogini z Drzewa (patrz dalszy artykuł).

W mitologii słowiańskiej nie przetrwała o niej pamięć jako o „odrębnej” Bogini, choć ogólny obraz Wielkiej Bogini Mokoszy przechował pamięć o tym, że „opiekuje się ona sokami istot żyjących, w tym seksualnymi płynami ciała (Łybied'-Łabędź (?), Wanda (?)). W innych mitologiach znana jest jako: bałtycka Milda (?) i Walgina (?), irańska Ardwisura Anahita, scytyjska Api (?), kafirska Disani (?) i Kszumai (?), hinduska Saraswati i Ganga (?), osetyńska Dzerassa, grecka Afrodyta, Dione, Tethys (?), Tetyda (?), ormiańska Anahit Asthik (?), italska Wenus, Venus, celtycka Branwen (?), Nantoswelta (?), germańska Gullweig, Ran (?), Freja, Frija (?) i Frigg (?), etruska Turun, fenicka Astarte (?), Tanit, syryjska Atargatis, asyryjsko-babilońska Isztar (?) i semicka Turun. Jej atrybutami były: kwiaty (fiołki, anemony itp.) oraz zwierzęta i ptaki (np. Zając i Gołąb).

67. Ardwi Sura Anahita. Iran. VI.-IV w. p.n.e. (źródło: Wikipedia)

68. Afrodyta na Gęsi i Eros (rzeźba starogrecka)

      (źródło: Internet, Wikipedia)

69. Słowiańska Liebied' w malarstwie „fantazy” (źródło: Internet,

        Malarstwo, Borys Olszanskij)

Starzec Morski i Morska:

Morskie Postacie mityczne, niejasnego pochodzenia i funkcji, spotykane tylko w niektórych mitologiach (np. greckiej i fińskiej, być może jako para). Wodne hipostazy niższej rangi od Wielkiego Wodnika (lub Ognistego Wodnika) i Wodnej Bogini. Starzec Morski jest mądrym, wieszczym Wodnikiem, opiekującym się Rybami i Zwierzętami morskimi. „Ojciec Fal Morskich”. W mitologii greckiej Glaukos, Nereus (?) i Proteus. W fińskiej – Ahti.

„Morska” jest hipostazą i „dublerem” Wodnej. Dysponuje podobnymi kompetencjami. „Nadawała by się” na Partnerkę Starca Morskiego, albo i nawet Ognistego Wodnika (może to w ogóle ich „zamienniki” ?). W mitologii bałtyckiej Audra (?), w ormiańskiej Cowinar (?), greckiej Halja i Amfitryta (faktyczna małżonka Posejdona), italskiej Salacja (małżonka Neptuna), Venilla, Mater Matuta (?), germańskiej Ran, fińskiej Vellamo.

70. Glaukos (pochodzenie rysunku nie jest mi znane) (źródło: Internet, strona:

       https://web.eecs.utk.edu/~mclennan/BA/images/Glaukos.

Być może ich „słodkowodnymi” słowiańskimi odpowiednikami są „Wodnik (Wodjanoj) i Wodnica, znani powszechnie z podań ludu słowiańskiego.

71. Wodjanoj i Wodnica w malarstwie „fantasy” Wiktora Korolkowa

        (źródło: Internet, Malarstwo, Wiktor Korolkow)

Wodni Bożkowie i Nimfy Wodne:

Dalsze potomstwo Wielkiego Wodnika i Ognistego Wodnika z ich Partnerkami (?). Jest ich bardzo wiele i pod różnymi postaciami, - Wodni Bożkowie przeważnie hybryidalnymi, zaś Nimfy najczęściej pod postaciami pięknych Dziewczyn. Bardzo często zagrażać będą Ludziom, prowadząc ich do zguby.

Z męskich, mitologia grecka zna przeważnie Trytony, słowiańska Wodników. Z żeńskich, w greckiej mitologii są: Heliady, Halle, Syreny, Okeanidy, Najady, Nereidy i inne, germańskie to: Holdy i Niksy (często w postaci końskiej, zwabiające dzieci i młodzieńców do wody), ormiańskie Nhang, dardyjskie Szawan, hinduskie Apas i słowiańskie Wodnice, Wiły, Wodne Rusałki, Morskie i „Słodkowodne”.

72. Tryton etruski (wiek mi nieznany pne) (źródło: Wikipedia)

73. Morskie Dziewy w malarstwie „fantasy” (źródło: Internet, Wiktor Korolkow)

2). Wielki Kowal odzyskuje w walce Niebo i Ziemię z pomocą

Wielkiego Węża. Wielki Wodnik odchodzi do Oceanu.

(Pierwsze i drugie pokolenie Bogów)

Bunt Wielkiego Wodnika nie powiódł się, mimo iż Wielkiemu Wodnikowi udało się Wielkiego Kowala wstępnie okaleczyć (w mitologiach przecięcie ścięgien). Kowal po tej wstępnej, przegranej walce, najprawdopodobniej uchodzi do Podziemia, gdzie „nabiera sił”. Dzięki pomocy udzielonej mu przez Wielkiego Węża, ponownie staje do walki z Wielkim Wodnikiem-Uranosem, podczas której „kastruje” Wodnika (por. mitologię grecką, gdzie „Uranos zostaje skastrowany Sierpem”. Ponieważ, jak już wcześniej wyjaśniałem, – Wielki Wąż to „Nóż” (Kelmis z mitologii frygijskiej), więc to on najprawdopodobniej okaleczył Wodnika, pozornie „w interesie Wielkiego Kowala”. Jak się dużo później wyjaśni, Wieki Wąż miał w tym „ukryty cel”.

W mitologii greckiej, to właśnie Dzeus-Dievas pełni podwójną rolę, Niebiańskiego Boga Naczelnego, i zarazem „Piorunowładcy” - („drugiego stopnia w hierarchii Bogów Nieba” tam nie ma), więc ta dramatyczna walka toczy się w obrębie „Pierwszego jeszcze pokolenia Bogów”, bo drugie pokolenie dopiero się rodzi. Jednak Wielki Wodnik-Uranos-Waruna, po skastrowaniu go, nie będzie miał już więcej potomstwa i „odchodzi do Wód na zawsze”, stając się Bogiem „unieczynnionym” („Deus otiosus”).

74. Dzeus (jako Naczelny Bóg Nieba) walczy z Tyfonem (źródło: Wikipedia)

Genealogia Bogów: Królestwo Wody:

Bibliografia: w artykule Mitologia: „Wstęp”

Uwaga: Wolno kopiować i cytować jedynie pod warunkiem podania

źródła i autora artykułów !