Ryszard Maliszewski - Olkusz ... Z całego świata tamta strona

Mitologia: Archetyp Mitologii Indoeuropejskiej

Część VI. „Opozycja Niebiańska”.

Autor: Ryszard Maliszewski

Mit o przekształcaniu Świata i rozwoju Kultury

oraz o rywalizacji boskich braci o władzę nad nim

i posiadanie Wielkiej Bogini (bóstwa płodności) c.d.:

Mit o Drzewie Kosmicznym c.d.:

1). Po zwycięstwie nad Braćmi-Rywalami, Wielki Kowal obejmuje

władzę w Niebie, lecz wkrótce zostaje zdetronizowany przez

swego Syna-Piorunowładcę, który staje się Jedynowładcą Nieba.

(Drugie pokolenie Bogów)

Osłabiony długotrwałą walką z Braćmi-Rywalami Wielki Kowal obejmuje co prawda ponownie władzę w Niebie, ale jest już chyba zbyt zmęczony, aby umieć się przeciwstawić własnemu Synowi, Piorunowładcy, sięgającemu po samodzielną władzę. Szybko też dochodzi w Niebie do zamachu stanu i Przewrotu. Piorunowładca zwycięża Ojca i odbiera mu „bezkrwawo” władzę. O tego momentu Wielki Kowal-Dievas przestaje być Dievasem-Bogiem i Panem Dziennego Nieba, a godność tę obejmuje Piorunowładca, stając się Jedynowładcą Nieba. Będzie też rościł sobie pretensje do władzy nad całym Kosmosem. Jest to przejęcie władzy „tego stopnia”, że wiele mitologii w ogóle „zapomina” o Dievasie-Swarogu jako o Naczelnym Bogu, czyniąc z niego „osobną” Postać Mityczną, podległą Suwerenowi, Piorunowładcy.

Dievas-Kowal zdegradowany:

Wiele mitologii, nawet te, które Wielkiego Kowala nie uważały za Boga Naczelnego, przechowało jednak pamięć o tym, że „Kowal został zrzucony z Nieba na Ziemię”. np. w „szczątkowej wersji” greckiego mitu „Hefajstos zrzucony zostaje z Nieba jeszcze jako dziecko”, co jest ewidentnym nieporozumieniem, albo nawet przekłamaniem (podobnym do opowieści chrześcijańskiej o tym, że „ucieczka Jezusa do Egiptu miała miejsce w jego dzieciństwie”, podczas gdy faktycznie ukrywał on się tamże dopiero od ok. 6 r. ne, po upadku powstania”antyrzymskiego”, wznieconego przez ojca Jezusa - Judę z Gamali, a w której to „żydowskiej walce narodowo-wyzwoleńczej” brał Jezus w młodości udział [wg św.Ireneusza, Jezus miał wówczas ok. 23 lat, a ukrzyżowany został ok. 50-tki – kościół także o tym „woli nie pamiętać”]).[1.]

Podobnie Grecy w swych mitach od dawna już „zapomnieli”, że Kowal-Hefajstos był pierwotnie Bogiem-Stwórcą Nieba i Ziemi, choć przecież blada pamięć o tym, że „wykuł tarczę, która była obrazem całego świata” - wciąż jeszcze u nich funkcjonowała.

103. Hefajstos, jako kowal, malowidło na wazie greckiej ok. VI w. p.n.e.

(źródło: Wikipedia)

103B. Grecki Hefajstos, jako Kowal w malarstwie „fantasy” (źródło: Internet, str.:

http://polskapersopedia.wikia.com/wiki/Plik:Hefajstos3.jpg

W wersji słowiańskiej, równie skąpej w informacje, bo zapomnianej, „Diw zszedł z Drzewa na Ziemię” lub też „został zrzucony na Ziemię”. Jako taki, stał się niejasnej proweniencji Ognistym Demonem, „straszącym podróżnych znienacka, jakby chcąc im o sobie przypomnieć”. Widać, że twórcy (redaktorzy) mitów, za wszelką cenę starali się „wybielać” swojego Najwyższego Boga, Piorunowładcę, nie chcąc o nim przytaczać zbyt wiele złego.

104. Wschodniosłowiański i czeski zagadkowy Diw (Dziw) w malarstwie „fantasy”

(imię świadczy o dawnej randze) (źródło: Internet, Malarstwo, Wiktor Korolkow)

Fakt jednak jest faktem, że Wielki Kowal „odchodzi z Nieba” i przestaje rządzić aktywnie, stając się podobnie jak Wielki Wąż – Bogiem „dalekim, unieczynnionym” (Deus Otiosus), obojętnym na losy Świata i Ludzi. Rzeczywistość jest jednak dla Kowala jeszcze bardziej bolesna, bo odtąd pędzić będzie życie już tylko na Ziemi, w swojej Kuźni, jako Bóg-Pomocnik-Rzemieślnik, a nawet „pod nią” (np. grecki Hefajstos lub rzymski Vulcanus).

W mitologii greckiej i italskiej będzie to więc Hefajstos i Volcanus, bałtyckiej Diveń, frygijskiej Damnameneus, scytyjskiej Kolaksais, fińskiej Kaleva.

2). Piorunowładca odbiera Słońcu Żonę, Niebiańską Krowę Czerwoną -

Jutrzenkę i czyni z niej swoją Nałożnicę. Czerwona Krowa rodzi

(być może) Piorunowładcy Niebiańskie Bliźnięta.

(Trzecie pokolenie Bogów).

W Niebie rozpoczyna się rywalizacja o władzę i Kobietę (Boginię). Ponieważ Piorunowładca stał się Uzurpatorem, który władzę zdobył siłą (przemocą dokonaną na swoim Ojcu - Wielkim Kowalu), narasta wobec Piorunowładcy niechęć pozostałych Braci, Słońca i Miesiąca (Starszego Księżyca). W niektórych mitologiach, to Słońce staje się Suwerenem Nieba, - we większości mitów jednak rolę Dievasa-Boga Dziennego Nieba przejmuje Piorunowładca, albo „vice wersa” - to Diewas „przejmuje kompetencje Pana Piorunów” i staje się Piorunowładcą (jak np. u Greków i Rzymian, gdzie Dzeus i Jowisz są „oboma jednocześnie”).

Słońce ma już Żonę – Jutrzenkę-Niebiańską Krowę Czerwoną i ma z nią dwie córki: Gwiazdę Wieczorną i Gwiazdę Poranną. Piorunowładca czyni zatem „próbę sił”. Odbiera Słońcu żonę, a Słońce tę walkę przegrywa, stając się tylko „Okiem Boga Najwyższego”.

Gwiazda Wieczorna:

Córka Słońca i Jutrzenki-Czerwonej Krowy Niebiańskiej. Gwiazda Wieczorna „ściele ojcu łoże przed jego odejściem na nocny spoczynek” (ślad incestu ?). Jak wszystkie większe Światła Niebieskie będzie w mitach stale zagrożona prześladowaniem Wlk. Węża, Ognistego Węża i Wężów w ogólności, stając się ostatecznie Żoną jednego z Wężowych Bliźniaków-Wilków (w mitach jest to przedstawiane albo jako małżeństwo właśnie, albo jako utożsamienie Gwiazdy z tym Bliźniakiem). To samo będzie dotyczyć jej Siostry, Gwiazdy Porannej.

W mitologii słowiańskiej - „Zorza Lelowa, bałtyckiej Wakarine, irańskiej Huszang, hinduskiej Sawitri (?), Surja, hetyckiej Kamrusepa (?).

Gwiazda Poranna:

Druga Córka Słońca i Niebańskiej Krowy Czerwonej-Jutrzenki, druga z Żon Bliźniaków-Aświnów, którzy w ten sposób zdobędą władzę nad światłością Świateł Niebieskich. W mitologii hinduskiej, wspólną Żoną Aświnów była Surja-Córka Słońca, co w końcu nie mija się z prawdą, bo obie te „Gwiazdy” są pierwotnie jednością.

W mitologii słowiańskiej Druga Zorza Lelowa, bałtyckiej Austrine, Auszrine, greckiej Eosforos, to samo znaczenie co łacińska „Luciferus” (Niosąca światło).

105. Auszrine i Wakarine na ludowej wycinance współczesnej (autor Klaidas Navickas ;

; Litwa ; źródło: Internet, str.: http://prusai.eu/forum/viewtopic.php?p=5833

Niebiańskie Bliźnięta:

Nie bardzo wiadomo, czy Piorunowładca miał z Niebiańską Krową Czerwoną-Jutrzenką jakieś Dzieci, ale przetrwały w mitach ślady takiej ewentualności. Występujące w mitach Bliźnięta często podawane są właśnie jako Dzieci Piorunowładcy, ale wahaniom tutaj ulega, czy oba Bliźniaki mają jednego i tego samego Ojca, kto tym ojcem jest, a nawet „kto jest ich Matką”. Mity są bardzo niejasne i niekonsekwentne. Czasem czyjaś Matka z jednego mitu, bywa w innym micie jego Siostrą.

Tylko w wersji hinduskiej matką Bliźniaków jest właśnie Uszas-Jutrzenka. Byłyby to więc owe „domniemane Bliźniaki Piorunowe”. W niektórych innych mitologiach Niebiańskie Bliźniaki bywają „Dziećmi Słońca”. Takim Synem Słońca w mitologii greckiej był „Faeton Syn Heliosa, który nie potrafił powozić rydwanem Ojca”. Być może to jego przedstawia obrazek w stylu mitologicznego malarstwa „fantasy” Borysa Olszańskiego.

106. Syn Słońca (?) w malarstwie „fantasy” Borysa Olszańskiego

(źródło: Internet, strona malarza)

Śladem innego poglądu (być może najpierwotniejszego) jest wiara w to, że Ojcem Bliźniaków Niebiańskich jest Dievas-Bóg Dziennego Nieba (a więc Wielki Kowal), ale wtedy Bliźniętami Niebiańskimi są Słońce i Księżyc, mający Jutrzenkę za Siostrę. Bardzo niejasne mity słowiańskie wspominają o „Niebiańskich Bliźniętach”, dzieciach Peruna, z których jeden, być może „Sokolniczek” ginie (lub giną obaj) w niejasnych okolicznościach z ręki własnego Ojca. Miało to chyba miejsce podczas walki Piorunowładcy z Miesiącem (patrz dalej).

W słowiańskiej mitologii niejasne ślady (ów Sokolniczek ?), (Lel i Polel ?, ale to raczej synowie Bogini z Drzewa byli...), w bałtyckiej Dievo Sunelia (?), Dieva Deli (?), Perkona Deli (?), w hinduskiej Aświnowie (?), greckiej Dioskuroi (?).

Doprawdy, trudno jest się połapać w tym „natłoku Bliźniąt”. Zaznacza się to wyraźnie także i w odniesieniu do tzw „Bliźniaków Wężowych” .

Najbardziej bowiem znane mityczne Bliźniaki, uważane za Synów Piorunowładcy, zbliżają się pod względem swych cech i kompetencji, nie do Piorunowładcy, lecz do Ognistego Węża (typ broni, którą się posługują, postacie Psa, Wilka, Węża, Dzika, Kozła i Konia, które przyjmują, a nawet „nieodparta skłonność do Świateł Niebieskich”). Również ich Matka (np. grecka Leto) miewa postać Drzewa i Wilczycy, a nie Czerwonej Krowy Niebiańskiej, zachodzi więc tutaj podejrzenie, że „Ci właśnie” Bliźniacy mają inną genezę, że są oni „Bliźniakami Wężowymi”, a nie „Niebiańskimi”, ale od niepamiętnych już czasów, stale są ze sobą mylone. Muszą być one rzeczywiście bardzo pradawnego pochodzenia, skoro „taki mętlik tu powstał”. O tychże „Wężowych” traktować będzie inny, dalszy rozdział cyklu, a na tych „niejasnych, Niebiańskich”, z przyczyny braku źródeł – „zapuśćmy zasłonę milczenia, czy też raczej zapomnienia”.

3). Miesiąc zdobywa Jutrzenkę-Niebiańską Krowę Czerwoną .

Za zdradę z Miesiącem Jutrzenka zostaje przez Piorunowładcę

zrzucona na Ziemię jako „Biedronka”, a Miesiąc „przecięty na pół".

(Trzecie pokolenie Bogów).

Bardzo niejasne w mitologiach są ślady mitu, w którym Piorunowładca karze Niebiańską Krowę-Jutrzenkę za zdradę z Miesiącem-Księżycem zrzuceniem z Nieba na Ziemię. Ponieważ Jutrzenka nadal ukazywać się będzie na Niebie (po dzień dzisiejszy przecież), więc nie za bardzo można się tutaj domyślić, na czym to „zrzucenie” w ogóle polegało. Wtedy to właśnie miał zginąć ów, równie niejasny „Sokolniczek” (czy Bliźnięta Niebiańskie), o ile nie „przypadkiem”, podczas „przecinania Miesiąca na pół” (?).

107. „Połowa” Miesiąca-Księżyca na Niebie (źródło: Internet, str.:

http://pixabay.com/pl/ksi%C4%99%C5%BCyc-po%C5%82owa-orbital-white-%C5%BC%C3%B3%C5%82ty-210028/

Biedronka:

Podobnie jak Czerwona Niebiańska Krowa-Jutrzenka na Niebie, na pograniczu dwóch Królestw, Ziemskiego i Niebiańskiego pozostanie już na stałe Biedronka, owa Czerwona „Boża Krówka”, znana nam jeszcze i dzisiaj ze swoistego szczebiotania dziecięcego, dziecięcych „zabaw-modlitw": „Boża Krówko fruń do Nieba, przynieś mi kawałek chleba ...”. Powszechnie znana, ale i przez dzieci we właściwy sposób już nie rozumiana ta „modlitewka”, jest nieświadomą pamięcią mitu o Żonie Piorunowładcy, który zgotował jej specyficzny los Boginki „zawieszonej pomiędzy Niebem, a Ziemią”, już nie „niebiańskiej”, ale z Niebem jeszcze dobre kontakty posiadającej, skoro „może coś u Boga wyprosić”.

Chrześcijańskie wpływy, w swoim odwiecznym dążeniu do „zakamuflowania pogańszczyzny płaszczykiem chrześcijańskim”, zamieniło „Krówkę Boga Pioruna” (który nawet pozostawił jej na grzbiecie ślad piorunów – kropki), na „Bożą Krówkę”, czyniąc z owej Biedronki nawet „Krówkę Panny Marii” i „Bożą Maryśkę” (bałtycka Dievo Maryte). W innych językach podobnie: w słowackim „panbożkowa krawicka”, w czeskim „panbicz'kova ovec'ka”, bułgarskim „boża krawica/krawiczka”, serbskochorwackim „bożja ovczica”, litewskim dievo karvyte” („boża krowa”), rumuńskim „vaca domnului („krowa boga”), niemieckim „Herrgottschaffen” („owieczka pana boga”), „Gottskuhlein” („boża krówka”), „Gotteskeiblein” („boże cielątko”), „Sonnerkafer” („słoneczny żuk”), „Sonnenkalbchen” („słoneczne cielątko”), ukraińskim „soneczko” („słoneczko”), górnołużyckim „słoncz'ko”, francuskim „bete a bon Dieu” („bydlę boga”), poulette a Dieu” („kurka boga”), nowogreckim „papadisa” („żona popa”), angielskim „Lady Bird” („ptak pani”), wreszcie sanskryckie „Indragopa” (ta, której pasterzem jest Indra).

Podaję te przykłady ze Słownika, aby wykazać, jak trwałe są pozostałości dawnych, pogańskich mitów, nawet i w świecie współczesnym. Polska nazwa „Biedronka” nawiązuje także do tego mitu, bo to „ta, którą boli biedro”, która okulała podczas upadku na Ziemię, albo (jako krowa) „jest biedrzasta”, w oparciu o taki sam związek znaczeniowy, jak „wodzionka”pochodzi od „wody”..

Księżyc – Miesiąc Odrodzony:

Scena przecięcia „za karę” Miesiąca przez Piorunowładcę musiała być zapewne gwałtowna i mocno brutalna (coś, jakby wykonanie przez króla Bolesława Szczodrego wyroku na biskupie-zdrajcy, Stanisławie ze Szczepanowa [w ogóle można by się tutaj zastanawiać, czy było to faktem, czy tylko „powtórzeniem w opowieściach kronikarzy treści dawnego mitu” ?]). Tym razem, to Miesiąc postawiony jest w typowej dla mitów sytuacji, że „będzie musiał uciec z placu boju i schronić się w Podziemiu”. Wędrówka w Zaświaty w celu „zebrania sił” dotyczy niemal wszystkich Bohaterów mitycznych, zarówno Bogów, jak i Herosów. Jest to odzwierciedleniem perypetii, jakie muszą przechodzić bohaterowie w społeczeństwie ludzkim, gdzie walka o władzę bywa bardzo brutalna, a zwycięstwo dosłownie „przechodzi z rąk do rąk”.

Tak więc, rozcięty na pół Stary Miesiąc chroni się do Wód Podziemnych, gdzie się „odradza do postaci Młodego Miesiąca-Księżyca-Nowiny”.

Może to właśnie głęboki sierp „przybywającego” Księżyca był w mitach pierwotną postacią Kotła do przechowywania „magicznego eliksiru odrodzenia” (odmładzającego i dodającego sił.) W mitologii hinduskiej właśnie Soma-Księżyc jest czarą do przechowywania Somy-Napoju Bogów. Odradzający Kocioł magiczny z magicznym Napojem, jest także stale obecny w mitologii celtyckiej, z której to możliwości korzystają chętnie celtyccy Bohaterowie.

108. Srebrna płytka z Gundestrup z Danii z wyobrażeniem rytualnej kąpieli

Bohaterów w Kotle z Magicznym Napojem Odradzającym -

wytwór celtycki (akt Inicjacji: czekający „w kolejce” młodzi

kandydaci na wojowników, zanurzani są kolejno przez Boga-Kapłana

(może Teutatesa ?) w Kotle, po czym odjeżdżają już jako Wojownicy ;

interpretacja tej sceny jako "składanie ofiar z ludzi" jest nieporozumieniem)

(źródło: Wikipedia)

Jest on także obecny w ruskiej baśni „O Koniku Garbusku”, w której główny Bohater Iwan „odmładza się” w podobnym Magicznym Kotle, dzięki owemu „bajkowemu, mówiącemu i mądremu Konikowi", który jest hipostazą jakiegoś dawnego, słowiańskiego Bóstwa. W ruskich Bylinach, takiego właśnie mówiącego Konika o imieniu „Kruczek” posiadał Dobrynia Nikitycz (patrz następny Rozdział), który był analogiem Wężowego Biżniaka-Apollona-Jaryły w jednej osobie, a który „odradzał się” wraz ze śmiercią Starego Boga (w Bylinie - „Cara”).

109. Bajkowy Iwan przed wskoczeniem do Magicznego Kotła

(źródło: Internet, Malarstwo Jana Marcina Szancera)

Przebywając w Podziemiu (Wodach) Miesiąc czasowo staje się nawet jednym z Sędziów, oceniających życie Zmarłych. Jest to dla niego chyba prosta konsekwencja tego, że gdy przebywał na Niebie, - widział wszystko na Ziemi, nawet i w nocy. O ile Stary Miesiąc posiada przede wszystkim cechy Światła Niebieskiego, o tyle „odrodzony” w Podziemiu zmienia mocno swój „image” , stając się jakby „Inną Osobą”. Odmłodzony, powraca na Niebo i ponownie się „starzeje”, realizując kolejny schemat ucieczki i powrotu z Zaświatów, w zamkniętym miesięcznym cyklu teatru zdarzeń. Z tego powodu właśnie to Miesiąc-Księżyc był „pierwszą, znaną człowiekowi miarą czasu”, a jego imię (Miesiąc, Men) – to właśnie praindoeuropejskie słowo „miara” (np. łac. „mens”, mensura”).

Młody Księżyc Odrodzony jest utożsamiany często z Młodym Attisem-Adonisem, czego powodem są przedstawiane w mitach wyobrażenia „zwycięskich walk Bliźniaków Wężowych-Wilków, które to walki toczą oni zazwyczaj w celu zdominowania Świateł Niebieskich oraz Ziemi i Podziemia. Przedsięwzięciu temu będzie patronował sam Piorunowładca, który w naiwnej wierze w to, iż Bliźniaki Wężowe są jego Dziećmi, będzie się nimi posługiwał w celu sprowadzenia swoich Braci (Słońca i Miesiąca) do roli Podwładnych Wasali „Oczy Boga Nieba”).

Odrodzony więc Księżyc będzie „zarządzany przez Namiestnika Piorunowładcy”, Młodego Jaryłę-Jarowita (Attisa, św. Jerzego, czy jak tam jeszcze inaczej zwanego Bliźniaka Wężowego ; nawet późno bajkowy „Pan Twardowski” jest zakamuflowaną jego hipostazą). [2.] Stąd utożsamienie Księżyca z Attisem.

W mitologii słowiańskiej znany jest właśnie pod imieniem „Księżyc” (syn „Starego Księdza”-Miesiąca) i „Nowina” (w heraldyce herb „Nowina” przedstawia ów mityczny „Kocioł Odmładzający”), we frygijskiej Attis-Men. W niektórych mitologiach przedstawiany bywa jednak Księżyc jako postać płci żeńskiej (może pod wpływem „wcześniejszych” religii azjanickich [np. grecka Selene, czy rzymska Luna], ale także jako ślad pradawnego „hermafrodytyzmu” postaci).