Mitologia
– Ognie Beltaine – Gaik Maik
Na tereny południowej
Polski, na Śląsk, Kujawy i tzw „Starożytne Metalurgiczne
Zagłębie Świętokrzyskie” przybyły ludy słowiańskie w V w.
ne, nawarstwiając się na wcześniej dominujące tutaj rozliczne
plemiona celtyckie indoeuropejskiej, kentumowej grupy językowej. O
pobycie i działalności tu Celtów tak wspomina „Wikipedia”:
W 2. połowie V w. p.n.e. przybyli na teren Dolnego Śląska.
W IV wieku p.n.e. Celtowie dotarli także na ziemie Górnego Śląska i Małopolski. Najstarsze pozostałości ich osadnictwa potwierdzają wykopaliska archeologiczne: w rejonie Góry Ślęży i na Płaskowyżu Głubczyckim (Kietrz, Nowa Cerekwia) oraz Małopolski, w okolicach Krakowa. Ta pierwsza faza może być łączona z Bojami i była być może związana z kontrolą Bursztynowego Szlaku. Późniejsza faza osadnictwa z III – II w. p.n.e. prawdopodobnie związana jest z solą. Ślady osadnictwa z tego okresu znaleźć można w Małopolsce, Górach Słonnych w okolicach Sanoka i na Kujawach. Nie rezygnowano również z monitorowania handlu bursztynem. Wydaje się to potwierdzać znalezisko magazynu tego surowca we Wrocławiu – Partynicach (około 1500 kg). Jest prawdopodobne, że Celtowie na ziemiach polskich prowadzili działalność polityczną i ekonomiczną, której rezultatem było wykształcenie mocno zlatenizowanego rdzenia kultury przeworskiej – Związku Lugijskiego. Ślady pobytu Celtów archeolodzy odkryli w latach 50. XX wieku oraz w latach 2007–2008 również w Kaliszu i w Kaliskiem oraz na terenach Kujaw. Co najmniej trzy ośrodki – małopolski, kujawski i kaliski emitowały własną monetę, co dowodzi wysokiego poziomu ekonomicznego tych grup. Jednocześnie trzeba dodać, że Celtowie bili pierwsze monety jakie kiedykolwiek były emitowane na ziemiach polskich. Badania archeologiczne terenów pod budowę autostrad dostarczyły w ostatnich latach wielu materiałów potwierdzających obecność Celtów na ziemiach polskich. Odkryto między innymi dużą osadę w Podłężu koło Krakowa oraz szereg zabytków wskazujących na kontakty między innymi z grupami Celtów z terenu Słowenii (miecz z Aleksandrowic). Tacyt w Germanii określa wiele ludów zamieszkujących tereny dzisiejszej Polski jako celtyckie. Celtami są Lugiowie, Anartowie oraz ich część (czyli Anartofracti – sprzymierzeńcy Anartów, górskie plemiona celtyckie pozostające w znacznej niezależności od Imperium rzymskiego).”
W ramach celtyckiej tutaj działalności pozostały na naszych obecnie ziemiach liczne ślady celtyckiego życia kulturalnego i religijnego, jak choćby owa, wspomniana wyżej Kultowa Góra Ślęża z jej słynnymi posągami dawnych bóstw.
Jednym z najważniejszych Bogów celtyckich był w starożytności Belenos (Belenus), (od irl. „bel”, „blask słońca”, skąd teonim wykłada się jako „Błyszczący, Najjaśniejszy”, Bóg Słońca (?), śmierci i gorących źródeł, identyfikowany z greckim Apollonem.
1. Belenos na celtyckiej monecie (źródło: Internet, str.: http://www.bestiarium.pl/viewtopic.php?f=10&t=1959
Ku czci Belenosa Celtowie obchodzili wielkie wiosenne święto Beltaine („Ognie Bela”) ; 1 maja lub przez kilka dni od 1 maja poczynając. [1] W wigilię Beltainów gaszono stare, a rozpalano nowe ogniska, czemu przewodzili kapłani-Druidzi z użyciem dziewięciu gatunków drewna. Znany był Belenos pod przydomkami „Dobroczyńca”, „Uzdrowiciel” i „Król Całego Ludu”.
1. Obrzędy Beltaine (źródło: Internet, str.:
https://historiamniejznanaizapomniana.wordpress.com/2016/04/30/beltaine-celtyckie-swieto-powitania-lata/
Obrzędy te wtapiały się w cały cykl indoeuropejskiej proweniencji wiosennych, agrarnych obrzędów Śmierci i Zmartwychwstania, a ich wpływ widoczny jest do dzisiaj w takich popularnych, słowiańskich obrzędach ludowych, jak tzw „Gaik-Maik”, w czasie których młodzież wnosiła świeżą młodą Zieleń do osad ludzkich, a ludność gasiła stare i nieciła nowe ognie.
3. Słowiański Gaik Maik (źródło:
Internet, str.:
Przypisy i
Bibliografia:
[1].
Internet, str jak przy il. 2)
[2]. Kempiński Andrzej, Słownik
mitologii ludów indoeuropejskich
Uwaga: Wolno kopiować
i cytować jedynie pod warunkiem podania
źródła i autora
artykułów !
