czwartek, 26 października 2017

Starożytności małopolskie” – 4. Z Nekanda Trepki:

O braciach Gorzkowskich, kowalskich synach, którzy szlachtą się uczynili [1]


Gorzkowski nazywali się trzej bracia, kuźnicy synkowie. Ojciec ich kuźnik beł, kował na kuźnicy w Siewierszczyźnie od Koziegłów, a zwyczaj już wzięli ci kuźniczy kowale, że z kuźnic spanosza się każdy, i rzadki, którego synowie nie udają się na stan ślachecki, przezwiska zmyśliwszy od czego …


1. Koziegłowy, zamek do końca XVI w. (rekonstrukcja akwarela Tadeusza Puszczewicza) (źródło: Internet, str.:


2. Stara kuźnia (źródło: Internet, Wikimedia, str.:


Jakub, syn tego kuźnika, Karśnicką miał za sobą; z tą syńca miał i dwie dziewce. Trzymał arendą u Stobnice Śklanów circa 1630. Drugi miał Kreziankę, która że miała „ale” do siebie, z pachołkiem tego „ale” dostała beła, z tym posagiem dano ją temu kuźniczkowi. Miał z nią nadto synów Jana i Stanisława. Jan służył p. Koniecpolskiemu hetmanowi komorniczą anno 1620 i potem. Stanisław pojął luterkę, Mnińskiego Mikołaja siostrę. Pod Przedborzem z tą żoną kiedyś mieszkał. Ten zaś Mniński nie miał osiadłości.


3. Przedborz, zamek (drzeworyt E. Fabijańskiego 1863 r.) (źródło: Internet, str.:


Trzeciego brata zabito pod Buszą. Służeł panu Żółkiewskiemu hetmanowi. Zawsze ci rodu chłopskiego, co się do ślachectwa szrobują, dwóch śrzodków zażywają, jeden, co z ślacheckim domem z żon powinowacą się, choć bez posagu, drugi, co na służby do panów cisną się i darmo, aby pod skrzydłami pańskimi chłopską skórą swą zakreł.”


Źródło:. [Walerian Nekanda Trepka „Liber chamorum” , 162-163]

(Ilustracje i podkreślenia dodane przez autora Bloga)

[1]. „Prawdziwi” Gorzkowscy byli herbów: Gierałt, Godziemba, Nowina, Tarnawa i Trąby.