Drobne rycerstwo średniowieczne

15. Kwaśniowscy herbu Starykoń z Kwaśniowa:

 

1. Pochodzenie rodziny

Nazwisko Kwaśniowski, wg zasad gramatyki nazewniczej pochodzi od nazwy miejscowości zlokalizowanej koło Olkusza, noszącej nazwę Kwaśniów.

Kwaśniowscy wymienionego herbu są nie tak znowu drobno rycerskim rodem małopolskim, jak niektóre inne już przeze mnie opisane z olkuskiego, a przy tym dobrze znanym w historii, którego korzenie są mocno dawne,

Jak podaje słownik Kazimierza Rymuta, według danych z lat 90-tych ub. wieku, Kwaśniowscy stanowią dzisiaj rodzinę (?) niezbyt już liczną, choć nie zanikającą, bo liczącą około 225 osób, w tym najwięcej w katowickim, właśnie w okolicach Olkusza. [9]

2. Herb i zawołanie

Jak to powiedziano wyżej, Kwaśniowscy z Kwaśniowa olkuskiego pieczętowali się herbem Starykoń. Ród ten, jak t wynika z dokumentu Kazimierza Wielkiego z 1366 r., a także legendy herbowej, jest boczną linią rodu Toporczyków, jezt więc herbowym rodem znacznym i możnym w Małopolsce. [4] [6]

Herb przestawia: W polu czerwonym koń srebrny z kopytami złotymi kroczący, z popręgiem czarnym. W klejnocie nad hełmem w koronie topór srebrny o stylisku złotym w lewo. [4] [6]

1. Herb Starykoń (źródło: Wikipedia)

3. Gniazdo rodziny Kwaśniowskich

Rodowym gniazdem Kwaśniowskich jest więc wieś Kwaśniów w pow. olkuskim woj. krakowskiego. O miejscowości tej informacje odnajdujemy w różnych historycznych źródłach. Najbardziej kompletne i najstarsze udostępnia praca zbiorowa polskich historyków, „Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu”.

„Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu” pod hasłem Kwaśniów podaje: [14]

„KWAŚNIÓW

(1388 Quasnow, 1396 Quasznow, 1398 Quasznyow, 1403 Quassynow, 1418 Kwasnyow, 1440 Kwasyowo, 1529 Quasnowo) dziś Kwaśniów Dolny i Górny 11 km na NE od Olkusza.
1. 1457 pow. lel. (GK 13 s. 690); 1489 n., 1581 pow. krak. (RP k. 133v; ŹD s. 31); 1470-80 n. par. Chechło (DLb. 2 s. 196).

2. 1402 las w K. → p. 3a; 1413, 1415 lasy w K. → p. 3b; 1403 → Krzywopłoty; → Barwałd Górny; 1414 niwa w K. za Łęgiem, przed granicą goliszowską [z Gołczowicami], przy Kamiennej Stępce [dziś między K. a Gołczowicami wzniesienie zw. Kamienna Góra; Mapa Obrębów] → Barwałd Górny; 1416 K. graniczy rolami z Cieślinem → p. 3a (ZK 312 s. 102); 1423 Jan z K. pozywa Jana Kożuszka z Mnikowa burgr. rabsztyńskiego [jako posesora graniczących z K. Gołczowic] o to, że naszedłszy z 6 sobie równymi i z 12 niższego stanu przekopał fosę, którą spływała woda do młyna Jana w K., wyrządzając szkodę wart. 20 grz., zatopił wodą łąki Jana w K. na szkodę 20 grz., a ponadto nie stawił się w sądzie z powodu choroby, a chciał by przysięgał za niego pełnomocnik Wojciech z Parcz (ZK 7 s. 292); ww. Kożuszek skazany za powyższą fosę na kary 7, 15 i 12 wiard. sądowi i Janowi z K. (ZK 7 s. 296); 1423; 1451 → p. 3a; 1499 → p. 3b.
   

3. Własn. szlach (patrz niżej).” [14]

Za Kirykiem („Dzieje Olkusza i regionu”) cytuje o Kwaśniowie olkuski pisarz i historyk, Olgerd Dziechciarz:

„Pierwsza wzmianka o Kwaśniowie pochodzi z 1388 r. Wieś należała podówczas do Dzierżka i Jaśka Kwaśniowskich oraz niejakiego [ej ?] Wichny ze Sławkowa. Wieś należała do Kwaśniowskich do końca XVI wieku. Rozgraniczenie Kwaśniowa na Dolny i Górny to już czasy nie tak dawne, bo 1952 rok.” [7] [12]

Nazwa wsi, wg zasad nazewnictwa oznacza „gródek” rycerza noszącego przydomek „Kwaśno”, „Kwas” lub tp. Odnosi się to oczywiście do czasów najdawniejszych istnienia miejscowości. Czy wspominana dalej, istniejąca do dzisiaj wieża obronna w Kwaśniowie ma z tą lokalizacją coś wspólnego, - nie wiadomo.

Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego pod red. Chlebowskiego i Sulimierskiego także wymienia w Małopolsce miejscowość, będącą gniazdem omawianej rodziny. [5]

2. Informacje na temat Kwaśniowa wg w/w źródła

3. Lokalizacja wsi Kwaśniów w Małopolsce (źródło: Google Maps)

O niezwykle ciekawym odkryciu historyczno.archeologicznym, z terenu wspominanej wsi pisze Olgerd Dziechciarz w swoim artykule w „Przeglądzie olkuskim” z 24 maja 2015:: [12]

„Okazało się, że znaleźli XVI-wieczną rycerską wieżę obronną, stojącą sobie na prywatnej posesji Andrzeja Cecha.” (...)

„Całość otaczają widoczne ślady fosy, która ponoć jeszcze po ostatniej wojnie była wypełniona wodą, a do wieży można się było dostać tylko wąskim wałem. W 1947 r. wybuchł w niej pożar, to po nim nakryta została betonowym stropem. W poziomie górnym zachowała się jeszcze wyryta na drewnianej framudze drzwi data powstania budowli -1552 (można się spotkać z opinią, że ów portal został tu wmurowany wtórnie, a pierwotnie miał zdobić główne wejście do dworu), nadproża i odrzwia z wydobywanego w Parczach (dzielnica Olkusza) czerwonego zlepieńca oraz wspaniałe żelazne drzwi z poprzecznymi sztabami i ćwiekami. Podczas badań archeologicznych w 1997 r. przy odkrywaniu fundamentów odkopano m.in. fragmenty średniowiecznej ceramiki i herbowych kafli. Usytuowanie wieży w Kwaśniowie Dolnym, a nie bardziej wydawałoby się sprzyjającym obronie Kwaśniowie Górnym tłumaczy się faktem, że wznosi się ona przy źródle wody pitnej, co ewentualnym obrońcom miało zapewnić możliwość dłuższej obrony, w razie oblężenia. Być może odkryty zabytek jest pozostałością po władającym Kwaśniowem w XVI w. Janie Kwaśniowskim. Rycerz ten zapisał się w historii także tym, że... zbankrutował przy budowie sztolni w Olkuszu.”

„Obiekt można znaleźć na większości stron poświęconych polskim zamkom, choć zdarzają się na nich błędy w opisach: np. na stronie polskie zamki piszą, iż wieżę odkryto w... 2001 roku”

Staraniem władz konserwatorskich obiekt rychło wpisano do rejestru zabytków. Kwadratowa wieża (ok. 7 x 5 m, 4 m wysokości, ściany grubości 50-100 cm) ma dwa poziomy, na które składają się cztery pomieszczenia o wysokości ok. 2 m, przykryte kolebkowymi stropami. Najstarsi mieszkańcy wsi pamiętają, że kiedyś miała mieć jeszcze drewnianą nadbudowę z modrzewiowych belek, które ze starości miały ciemnobrązowy kolor oraz wysoki, pokryty słomą dach (czytaj niżej: wspomnienie S. Konieczniaka). Zachowały się tylko ślady schodów prowadzących do najwyższej kondygnacji. Inni z kolei twierdzą, że aktualny wygląd zachowuje od co najmniej 100 lat”.

4. Wieża obronna w Kwaśniowie (fot. Olgerd Dziechciarz)

5. Kwaśniów (wid. od zach.) (źródło: Internet, str.: http://www.zamki.pl/?idzamku=kwasniow

 

4. Najważniejsze gałęzie rodziny

Internetowe źródło: Rody ziemiańskie XV i XVI wieku. T. 1, Małopolskie rody ziemiańskie, Krzepela, Józef podaje o ziemiańskim rodzie Kwaśniowskich : [13]

„Kwaśniów Pr./Olk. p. Chechło.

1440-1581. Kwaśniowscy h. Słarykoń Piek. 17. P. 31.”

Bliżej wymienia właścicieli Kwaśniowa Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [14]:

3. „Własn. szlach. -a. Sprawy własnościowe. 1388 Wichna ze Sławkowa powierza swą sprawę o wieś K. Jankowi z ziemi siew. i otrzymuje termin wizji (SP 8, 4648).

1388, jako zm. 1402 Dzierżek z K. i Młodzów [pow. wiśl., dziś Młodzawy]
1389-1402 Jan, Jaszek dz. K. do 1416, → Cieślina, → Barwałdu Górnego od 1416, s. ww. Dzierżka i Katarzyny [z Zębocina, 2 voto ż. Adama z Barwałdu Górnego], żonaty z Zacharką ; 1389 Helena z ul. Sławkowskiej [w Krakowie] pozywa Jaszka z K. o 13 grz. (SP 8 uw. 150/22).

1394-1406 Adam z → Barwałdu Górnego h. Stary Koń dz. [przez pierwszą ż. Małgorzatę] K. i Ryczówka ; 1394 → Grabowa p. 6; Więcesław [kmieć z Biskupic] pozywa ww. Adama o 209 kop żyta i o zabranie 8 noży i toporów wart. 1 wiard. Wnosi o 20 grz. szkody (SP 8, 5663); Jan z K. i jego kmieć Jan pozywają Pornika kmiecia z Ryczówka o 5 miar zboża (ZK 2 s. 25);

1399 w sprawie między Katarzyną ż. Mirosława z [Ryczówka] i Tworowa [pow. chęc., dziś Oksa] a Adamem z Barwałdu [i K.] panowie [sędziowie] podarli dok. Drogosza [z Chrobrza, sędziego ziemskiego 1376-96] i złamali [pieczęć]. W dok. tym Małgorzata [pierwsza] ż. ww. Adama zapisała mężowi 200 grz. na Ryczówku i połowie K. Sędziowie wyrokują, że zapis ten został wyznaczony ,,de facto et non de iure” (SP 8, 8220); Kachna sołtyska Jangrotu c. Jaszka z K. → Jangrot p.4;
1401-2 → p. 3b;
 1402 Jan s. zm. Dzierżka z Młodzów zastawia za 20 grz. swemu ojczymowi [vitrico] Adamowi z Barwałdu całą swoją cz. w K. i zezwala sprzedać las w K. albo drzewo na pokrycie za Jana 9 1/2 grz. długu z procentami u Żydów (ZK 3 s. 454; 3a s. 644); Sędzisz z Przełubska [dziś Przyłubsko] zobowiązuje się stawić w sądzie Halszkę ż. Mik. Kobiałki z Przełubska, która winna za 10 grz. ustąpić wieczyście Adamowi z K. cz. swojej dziedziny w K. i dać mu dok. z zapisem wiana i posagu na tej dziedzinie. Gdyby Sędzisz Halszki nie stawił, wówczas winien Adamowi zapłacić 20 grz. (ZK 3 s. 454; 3a s. 643); taż Halszka czyli Elżbieta ż. Mik. Kobiałki z Olpic [dziś nie istn.] oddaje wieczyście ww. Adamowi za 10 grz. długu męża całą swoją cz. w K. i wraz z Sędziszem przyrzeka chronić Adama od wszelkich do tej cz. pretensji. Po przekazaniu Adamowi dok. z zapisem wiana i posagu Elżbiety, Sędzisz będzie wolny od poręczenia (ZK 3 s. 462); 1403 Paszek z Młoszowej oddala roszczenia ww. Adama z racji poręczenia za ww. Sędzisza o wwiązanie w dziedzinę w K. i o charcicę → Krzywopłoty (SP 2, 954); 1405 → p. 3b; 1409 → Cieślin.

1411-2 Wit Kwasowski [!] z K. (SP 7/2, 1251; ZK 5 s. 313); 1411 Nawój z Tęczyna nie stawił się w sprawie z Witem z K. pozwany o 4 grz. 5 sk. kary za naganę szlachectwa (SP 7/2, 1251); Jan z K. [i Cieślina] gwarantuje Janowi z Kunic zwrot 40 grz. ewentualnym zastawem całej swojej cz. w K. na sumę 60 grz. (ZK 5 s. 254); 1412 włodarz i 6 kmieci z Kostrzca [wsi ww. Nawoja] skazani na karę XV z oskarżenia przez ww. Wita o odbicie ciąży (ZK 5 s. 313).

1413-35 Jan Kwaśniowski zw. też Gambrat [Gamrat] dz. Ryczówka i do 1416 Barwałdu Górnego, od 1416 dz. K., 1423-30 dz. cz. Chechła, h. Stary Koń, pstarości krak. 1431, żonaty z Elżbietą z Przyłęku, ojciec Jana i Piotra ;
1413, 1414 → p.3b; 1414 Zacharka ż. Jana z K. i → Cieślina (ZK 5 s. 458); → Barwałd Górny; 1415 → p. 3b; Jan Kwaśniowski zobowiązuje się zapłacić Pawłowi wójtowi z Lelowa 7 grz. 38 gr. Jeśli w terminie tej sumy nie zapłaci, winien zapłacić 16 grz. bez 10 sk. (ZK 312 s. 85);

1416 Jan z K. zastawia za 60 grz. Mik. Mrukowi z Zagórza [par. Żuraw] swoje dobra Ryczówek (ZK 312 s. 92); 1416 Jan z K. zapisuje ż. Elżbiecie [siostrze Prandoty z Przyłęku] 60 grz. posagu i 90 grz. wiana na połowie dóbr K. (ZK 312 s. 93); Jan z Cieślina daje Janowi z K. całą cz. w K. w zamian za cały Barwałd (ZK 6 s. 151); Jan z K. zw. Gambrat pozwany przez Jana z Cieślina [i Barwałdu] (ZK 312 s. 101); na mocy ugody JanzK. winien zwrócić Janowi z Cieślina przyw. dotyczące Barwałdu, który mu sprzedał [→ Barwałd Górny 1414]. Jan z K. winien „conarare odoracz” role czyli niwy, które są przydane (addite) do dóbr Cieślin; Jan z K. i jego ż. Elżbieta zobowiązują się zapłacić Mik. Mrukowi 40 grz., a wówczas on ma ustąpić z zastawu (ZK 312 s. 102);
1417 Jan z K. zastawia za 60 grz. Stan. Radostce mieszcz. z Olkusza dobra Ryczówek, z wyjątkiem sołectwa (ZK 312 s. 137-8); 1418 Mik. Tur z Zagórza oddala roszczenia Jana z K. o 7 grz., które pobrał od kmieci w Ryczówku, gdy miał go w dzierżawie (ZK 312 s. 147);
 
1419 Jan z K. gwarantuje ww. Radostce zwrot 9 grz. ewentualnym wwiązaniem w kmiecia Marcina w K.; Jan z K. zobowiązuje się pod sankcją kary XV zapłacić Radostce 9 grz. (ZK 6 s. 563, 603); Stan. Grodziński [= Ogrodzieński z Ogrodzieńca] pozwany przez Jana z K. o zabranie 20 sztuk wspólnego bydła i koni, bez rozróżnienia ich. Sąd przyznaje termin wizji, gdyż Stanisław chce zobaczyć, gdzie zabrano Kwaśniowskiemu bydło; Jan Kwaśniowski winien pod sankcją kary XV zapłacić ww. Stanisławowi 1 wiard. (GK 1 s. 111-2; SP 2, 1661).

1423 star. krak. ustanawia wadium 60 grz. dla zachowania pokoju we wszystkich sprawach między Eleną z Chechła a Janem z K. (GK 2 s. 147); Jan z K. pozwany przez Elenę Kobyłczynę z Chechła o to, że przeszedł ze służbą granice i zabrał siano wart. 10 grz. (GK 2 s. 148, 160, 173, 200); Wojciech z Parcz pełnomocnik Eleny umarza pretensje do Jana z K. (GK 2 s. 199); Jan z K. [jako dz. Ryczówka] pozywa Piotra burgr. Ogrodzieńca o 2 konie i nierozgraniczenie [z Rodakami?, Ogrodzieńcem?] (GK 2 s. 90, 97, 107, 147); ww. winni we wszystkich sprawach zawrzeć ugodę (GK 2 s. 175); → Kowalowa; → Brzozów; → Chechło; Jan z K. zwalnia wieczyście Jana z Barwałdu [Górnego] z wszelkich pretensji do dóbr wiennych i innych zabranych przez Katarzynę macochę Kwaśniowskiego i zapisanych na dobrach [jej s.] Jana z Barwałdu. Jan z K. ma nadzieję, że po śmierci Katarzyny dobra te pozyska (ZK 7 s. 291); → p. 2; woźny sądowy oświadcza, że 2 krowy zajęte przez kmieci Jana Kożuszka [burgr. rabsztyńskiego] w Gołczowicach, winny być przysądzone Janowi z K. (ZK 7 s. 302); Jan z K. gwarantuje Janowi z Wilkowa [par. Irządze] i Katarzynie wd. po Marku z Bodziejowic zwrot 30 grz. ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek (ZK 312 s. 225);

1423-4 Jan z K. ponawia trzykrotnie pozwanie Jana Kożuszka z Mnikowa burgr. z Rabsztyna o zajęcie krów (ZK 7 s. 307, 311, 317); 1424 Jan z K. gwarantuje Zaklice i Janowi z Bodziejowic sumę 50 grz. z racji poręczenia za niego ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek (ZK 312 s. 251); Jan z K. zobowiązuje się pod sankcją kary XV zapłacić 6 grz. Elenie wd. po Bartłomieju z Chechła (ZK 312 s. 265); → Chechło [tu błędnie ZK 312 s. 205 zamiast 265]; 1425 Klemens z Chechła srrzedaje za 30 grz. Janowi z K. całą cz. w Chechle z pr. patr. kościoła tamże (ZK 312, s. 295); Jan z K. gwarantuje Zaklice z Białej [par. Irządze] i Konradowi z Bystrzonowic sumę 30 grz. z racji poręczenia za niego ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek (ZK 312 s. 284-5);

1426 → Chechło; 1426, 1429 Jan z K. gwarantuje Janowi z Wilkowa zwrot 32 grz. ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek (ZK 312 s. 301, 373-4); 1427 → Krzykawka; 1430 Jan Kwaśniowski zastępuje w sądzie swego kmiecia Michała z Chechła pozwanego przez [dz.] Bartka z Chechła o zranienie jego brata i zabranie 2 koni i oświadcza, że kmieć ten jest już oczyszczony z zarzutu wyrokiem sądu (GK 4 s. 172-3); 1431 Jan z K. poręcza, że ww. kmieć stawi się w sądzie w sprawie przeciw Bartkowi z Chechła; ww. Bartek winien zapłacić Janowi z K. 3 grz. kary (GK 4 s. 183).

1439-51 Piotr Kwaśniowski dz. K. i Ryczowka, dzierż. Bydlina, h. Stary Koń s. Jana, młodszy br. Jana, s. 24).
1439-73, jako zm. 1475 Jan Kwaśniowski dz. K. i Ryczówka h. Stary Koń, starszy br. ww. Piotra, burgr. rabsztyński 1462, żonaty z Katarzyną c. Schoffa ; 1439, 1440 → p. 3b; 1445 Jan z Tęczyna wwda krak. pozywa Piotra z K. i jego wspólników (GK 9 s. 150); Jan Ukropiec z Ryczówka i Piotr z K. skazani na karę król. LXX za niestawienie się przed kaszt. krak. (GK 9 s. 364); 1445 Jakub z Zaborowa [Mazowsze] dr dekretów i kan. krak. oświadcza, że gotów był przyjąć pieniądze od Jana Kwaśniowskiego, który chciał pr. bliższości wykupić wieś Sidzinę, lecz ten nie stawił się (GK 9 s. 454);
1446 → Cieślin; Jan z K. [h. Stary Koń] złożył w sądzie floreny [nie zapisano ich liczby], pragnąc wykupić prawem bliższości od ww. Jakuba Zaborowskiego Sidzinę, którą Jakub kupił [1445 KUJ 2, 148] u pkom. krak. Piotra Szafrańca z Pieskowej Skały [h. Stary Koń] (ZK 12 s. 387, 395); 1447 Piotr Kwaśniowski wydzierżawia za 8 fl. węg. Mik. Bydlińskiemu Bydlin. Piotr Pieniążek z Marcinkowic [par. Uniejów] i Mikołaj z Gołczy poręczają, że Bydliński po upływie czasu dzierżawy wyprowadzi się z domu i dworu, w przeciwnym razie wadium 100 grz. zostanie wypłacone Kwaśniowskiemu (GK 10 s. 63-4); Jan z K. jako jeden z poręczycieli długu 350 fl. węg. ww. Piotra Szafrańca u Mik. Bystrzonowskiego, gwarantuje spłatę ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek (GK 10 s. 87-8); Mikołaj z Bydlina złożył pieniądze, pragnąc wykupić Bydlin od Piotra Kwaśniowskiego, lecz ten nie stawił się (GK 10 s. 280); Jan z K. pozywa ww. Jakuba z Zaborowa o nieprzyjęcie pieniędzy, którymi chciał wykupić z pr. bliższości Sidzinę (ZK 13 s. 60);
1448 → Książ Mały; Mik. Bydliński oświadcza, że dopisuje Piotrowi Kwaśniowskiemu na Bydlinie 35 grz. do pierwotnej sumy długu (GK 10 s. 308-9); Andrzej z Cieślina zastawia za 33 grz. ww. Piotrowi swoje dobra w Cieślinie, a jego ż. Katarzyna odstępuje od pr. do wiana i posagu na zastawie (GK 10 s. 380-1); ww. Andrzej złożył pieniądze, by wykupić Cieślin od Piotra i Jana Kwaśniowskich (GK 10 s. 670);

1449 sąd orzeka, że tenże Piotr może dalej dzierżyć Bydlin, na którym ma zapisane 85 grz. długu, gdyż Małgorzata ż. Mik. Korytaja z Upala [woj. łęcz.], wg oświadczenia jej pełnomocnika, nie ma pieniędzy na spłacenie długu (GK 10 s. 687 zp.); Jan z K. umarza zapis Andriasza [→ 1448] w księgach lel. na Cieślinie (ZK 13 s. 245); 1450 Jan z Bobrka kaszt. biec. i Piotr Szafraniec pkom. krak. zobowiązują się spłacić w określonym terminie Janowi i Piotrowi z K. 130 grz. długu, a obecnie wwiązują ich na tę sumę: Jan z Bobrka w Libiąż Duży, a Szafraniec w wieś [król. w tenucie] Lgotę [par. Dłużec] (GK 10 s. 1049-50); br. Piotr i Jan oświadczają, że byli gotowi od ww. przyjąć pieniądze, lecz ci nie stawili się (GK 11 s. 179).

1451 br. Jan i Piotr z K. dzielą dobra: Jan otrzymuje całe dobra K. i połowę wszystkich młynów w K. i Ryczówku oraz połowę sadzawek na rzeczce → Dębiesznicy i na Niwiskach. Piotrowi przypada cała wieś Ryczówek aż do potoku [→ Dębiesznica r. 1543], z sołectwem, które bracia wykupują po połowie. Do Piotra należy druga połowa ww. młynów i w nich mogą mleć ludzie obu braci oraz druga połowa ww. sadzawek. Sadzawka na rz. → Czartorii ma należeć do Ryczówka. Lasek k. potoku Niwica oraz ule już bracia między sobą podzielili. Obaj winni wypłacić siostrze 100 grz. posagu i wyprawy. Także pancerz i łapkę (lapca) [wg SS 4 s. 110 łapka zw. też łebka to rodzaj hełmu] winni między sobą podzielić. Podział zabezpiecza 100 grz. wadium (ZK 146 s. 614); ww. br. oświadczają, że Stan. Bydliński [br. Mikołaja] zwrócił im 10 grz. (GK 11 s. 360); ww. Bydliński zastawia za 14 grz. Janowi z K. całą cz. w Załężu [par. Bydlin] z polem zw. Stara Wieś, z pr. wyrębu w lasach, bez pr. sprzedaży drewna (GK 11 s. 371-2); Andrzej z Tęczyna zobowiązuje się zapłacić Piotrowi Kwaśniowskiemu 180 fl. węg. i jako zabezpieczenie daje mu już teraz wwiązanie na zasadzie zastawu w swoją wieś Ryczów¹ wraz z sołectwem (GK 11 s. 419); Jan Gocz z Chechła zastawia ww. Piotrowi za 11 grz. swoje cz. dóbr w Chechle i Niegowonicach (GK 11 s. 440-1); ww. Piotr oświadcza, że był gotów przyjąć pieniądze od Andrzeja z Tęczyna [za zastawiony mu Ryczów], lecz ich nie otrzymał (GK 11 s. 615); 1454 → p. 3b; Jan Kwaśniowski oświadcza, że Elżbieta Siedlecka i jej s. Jan wykupili od niego za 8 grz. zastaw w Niegowonicach (GK 12 s. 331-2).

1457 Jan z K. skazany na karę XV, gdyż mówił w sądzie głośno i nieobyczajnie (GK 13 s. 493); Andrzej z Tęczyna zobowiązuje się pod karą XV zwrócić Janowi Kwaśniowskiemu 120 grz. (GK 13 s. 515); Jan Kwaśniowski zapisuje ż. Katarzynie c. Schoffa [ze Skomlina w ziemi wiel.?] 100 grz. wiana i 100 grz. posagu na połowie dóbr w K. i Ryczówku i winien wnieść zapis do ksiąg lel. pod sankcją kary XV (GK 13 s. 690); ww. Jan gotów był przyjąć pieniądze od Mikołaja z Przegini i Andrzeja z Tęczyna (GK 13 s. 847); 1458 tenże Mikołaj dał Janowi z K. wwiązanie w 2 kopy gr czynszu z 5 ł. w Przegini (GK 13 s. 859);

1461 Andrzej z Tęczyna wydzierżawia za 20 grz. od Jana Kwaśniowskiego na rok dwie wsie Cieszkowy w ziemi sand., które Jan ma od niego w zastawie, zgodnie z zapisem w aktach król. sądu nadwornego (GK 15 s. 349); 1463 Jan z Tęczyna tenut. Rabsztyna gwarantuje Janowi Kwaśniowskiemu zwrot 150 fl. węg. długu ewentualnym wwiązaniem w wieś Ryczów (GK 16 s. 712); tenże Tęczyński wydzierżawia za 20 grz. od ww. Jana dwie wsie Cieszkowy w ziemi sand. [które ma od Tęczyńskiego w zastawie]; tenże Kwaśniowski zeznaje, że Tęczyński zapłacił mu za dzierżawę 20 grz. i zobowiązuje się ustąpić z dzierżawy po roku (GK 16 s. 712-3);

1465 ww. Jan wydzierżawia za 4 grz. Stan. Bydlińskiemu całą cz. Załęża, którą trzyma od niego zastawem (GK 17 s. 672-3); 1468 Piotr i Krzysztof Szafrańcowie z Pieskowej Skały, poręczając za młodszych braci, zastawiają ww. Janowi za 100 fl. węg. ich cło w Wolbromiu czyli mostowe w Łobzowie [par. Wolbrom], Jeśli w terminie tych 100 fl. nie zapłacą, zwiększy się suma zastawu do 120 fl. węg. (GK 18 s. 601, 643); 1469 Dobiesław Kmita z Wiśnicza jako poręczyciel za Dobiesława z Kurozwęk [pow. wiśl.] gwarantuje ww. Janowi zwrot 200 fl. węg. wwiązaniem w swoją wieś Śmiłowice; tenże Jan pozywa Kmitę o niedopuszczenie do wwiązania w Śmiłowice (GK 18 s. 733, 983); Stan. Domaniowski dopisuje Janowi Kwaśniowskiemu do pierwotnego długu 4 grz. na zastawie w Załężu (GK 18 s. 978).

1471-99 Mikołaj Kwaśniowski dz. K. i Ryczówka h. Stary Koń s. Jana, br. Mikołaja i Andrzeja
1471-1511, jako zm. 1514 Jan Kwaśniowski dz. K. i Ryczówka, dzierżawca Przegini, h. Stary Koń, najstarszy z ss. Jana, br. ww. Mikołaja oraz Andrzeja, żonaty z Małgorzatą ;
1471 → Klucze p. 3B; Stan. Domaniowski [czyli Bydliński] z Załęża i jego s. Stanisław zastawiają za 10 grz. ww. Janowi dziedzinę zw. Dzierzkowska w Załężu i na Ostrowie, który należy do Bydlina. Jeżeli w terminie Stanisław tę sumę zapłaci Janowi, wówczas ten winien ustąpić z dziedziny Dzierzkowskiej, lecz może zatrzymać role czyli domiarki, łąki i Ostrów dołączony do Bydlina [w rpsie: Gostow, zamiast Ostrow jak wyżej] i dzierżyć je zgodnie z pierwszym zapisem (GK 19 s. 444) Imbram z Woli Sasinowej [dziś Wola Czaryska] pleb. w Chechle gwarantuje Janowi Kwaśniowskiemu zwrot 20 fl. węg. ewentualnym wwiązaniem w całą swoją cz. Woli Sasinowej, zp. i nad nią dopisano: Jan starszy syn [Kwaśniowskiego], poręczając za innych synów, polecił zapiskę unieważnić (GK 19 s. 464); Jan Kwaśniowski oświadcza, że Paweł Balicki z Lgoty [par. Płoki] zadośćuczynił mu sumą 173 fi węg. za sumy zapisane przez br. Piotra i Krzysztofa Szafrańców na cle w Wolbromiu oraz za sumę z poręczenia przez Jana Trepkę za obu ww. braci. Kwaśniowski ustępuje z wszelkich pretensji do wcześniejszych zapisów; Jan s. zm. Lubonia z Załęża zastawia ww. Janowi całe cz. w Domaniowicach i Załężu; Mik. Bydliński i jego ż. [Jadwiga] ustępują Kwaśniowskiemu 30 grz., które ma im wypłacić Jan Tęczyński (GK 19 s. 473-5);

1472 Mik. Jawor z Przegini zastawia Kwaśniowskiemu za 40 fl. węg. 6 ł. w Przegini z imiennie wymienionymi kmieciami (GK 19 s. 606-7); 1473 → Klucze p. 3B; szl. Andrzej z Borowej [nie zid., pow. sand.?] pozywa Jana z K. o 1200 grz. i tyleż szkody i o najście domu (pro violencia domus, GK 19 s. 810).

1475-1500 Andrzej Kwaśniowski, dz. K. i Ryczówka, h. Stary Koń, s. Jana z K., brat Jana i Mikołaja, żonaty z Katarzyną Staszkowską ; 1475 Mikołaj z Woli Sasinowej [→ wyż. 1471] gwarantuje Janowi starszemu s. zm. Jana z K. zwrot 20 fl. węg. ewentualnym wwiązaniem w swoje dobra w Woli Sasinowej (GK 20 s. 168 zp.); pełnomocnik ww. Jana stawił się dla otrzymania zadośćuczynienia 40 grz. długu i 12 grz. kar od Prandoty z Nakła i Przyłęku. Imbram s. Prandoty, jako pełnomocnik ojca, winien wyrokiem sądu dać Janowi wwiązanie w ludzi osiadłych, płacących 5 grz. czynszu na dobrach w Przyłęku, które są nie obciążone (que habent munda alias które maią goły in omnia; GK 20 s. 238-9);

1476 ww. Prandota z Nakła pozwany przez Jana z K., winien na rokach w Lelowie przysiąc przed komornikiem, że w Nakle nie ma nic więcej osadzonego ludźmi jak tylko karczmę płacącą 4 1/2 grz. czynszu, a następnie dać w nią Janowi wwiązanie; Imbram s. ww. Prandoty w imieniu ojca zastawia za 40 grz. długu i 12 grz. kar Janowi z K., karczmę w Nakle, na której siedzi Piotr Gospodarz. Dług był zaciągnięty przez Prandotę u zm. ojca Jana (GK 20 s. 381, 409-10 zp.);
 
1483 Tomasz Spyrka rajca olkuski zastawia za 240 fl. węg. Janowi z K., za zgodą [Jana] s. zm. Mik. Jawora z Przegini, całą połowę Przegini i wydaje dok. z ksiąg ziemskich na tę wieś (GK 21 s. 903); Jan z K. jako dzierżawca Przegini zobowiązuje się spłacić Spyrce 140 fl. węg. w ciągu 7 lat, po 20 fl. rocznie i zapisuje Spyrce tę sumę na tej połowie Przegini, którą od niego wykupił. Gdyby której raty nie zapłacił, wówczas Spyrka bez uprzedniego pozwu może wjechać (inequitare) w tę cz. Przegini, jak w swoją własną i dzierżyć ją na sumę rocznej raty (GK 21 s. 904 zp. i umorzona przez Spyrkę); Jan z K. zastawia za 100 fl. węg. ww. cz. Przegini [mężowi swojej siostry Katarzyny] Stanisławowi z Wierzbicy [par. Mstyczów], a ten wydzierżawia ją z dobrej woli Janowi na rok (GK 21 s. 905);

1485 Jan Kwaśniowski gwarantuje Stan. Starzyńskiemu z Niegowonic zwrot 100 fl. węg. długu u bratanka [brak imienia] tegoż Stanisława s. Jana Starzyńskiego z Niegowonic ewentualnym wwiązaniem w połowę swej wsi Przeginia. Pieniądze ma zwrócić na ręce Jana Bolesławskiego i Mik. Kwaśniewskiego opiekunów nieletniego s. Jana (GK 22 s. 65); Jan z K. zobowiązuje się pod sankcją kary XV zapłacić w 3 ratach 20 grz. główszczyzny za Macieja z Grabowej zabitego przez nieżyjącego obecnie Przedbora Starzyńskiego z Niegowonic c. tegoż Macieja Annie na mocy ugody z nią (GK 22 s. 128-9); 1486 taż Anna wnosi o karę XV za niewywiązanie się przez Jana z K. z powyższego zobowiązania i dany jest jej woźny dla obciążenia Jana (GK 22 s. 307, 312, 365);

1488-1525 Katarzyna c. Jana z K., siostra Jana, Mikołaja i Andrzeja wd. po Stańczyku z Suliszowa i Wierzbicy [par. Mstyczów], 1496 ż. Stan. Paczołtowskiego ; 1488 Jadwiga ż. Stan. Zalasza z Grabowej, siostra zm. Stańczyka z Suliszowa [pow. chęc.?, pow. sand.?] oświadcza, że Katarzyna z K. wdowa po ww. Stańczyku zwróciła jej dok. oprawy zapisujący 200 fl. węg. na połowie dóbr Stańczyka i umorzyła wpis tej oprawy w księgach ziemskich prosz. Katarzyna może więc podjąć tę sumę. Te 200 fl. węg. zostało pożyczone: 100 fl. węg. Stan. Szafrańcowi z Pieskowej Skały, 60 fl. Janowi Kraszowskiemu mieszcz. z Olkusza i 40 fl. br. Katarzyny Janowi Kwaśniowskiemu. Jadwiga oddaje też Katarzynie w dzierżawę dożywotnią sołectwo w Czubrowicach. Po śmierci Katarzyny sołectwo ma wrócić do Jadwigi lub jej potomków, co poręcza pod wadium 200 grz. Kwaśniowski (GK 22 s. 949-50); Stan. Szafraniec z Pieskowej Skały i Mikołaj z Czajowic zobowiązują się zapłacić 100 fl. węg. ww. Katarzynie wd. po Stanisławie czyli Stańczyku z Wierzbicy (GK 22 s. 1054-5); 1489 → Czaple Wielkie; 1489-90 Skarbek z Zastępowa [czyli Stradowa, pow. wiśl.] i jego ż. Elżbieta wnoszą wielokrotnie o karę XV dla Jana z K. za niezapłacenie długu w terminie

1490-1514 Małgorzata Kwaśniowska wd. po Szymonie z Krakowa i Wierzchowiska, ż. Jana z K., 1510 wd. ; 1490 → Kolbark; Jan z K. dzierż. Przegini gwarantuje Zbigniewowi z Wodzisławia zwrot 225 fl. węg. ewentualnym wwiązaniem w całą wieś Przeginia i wówczas winien uwolnić te dobra od pretensji ż. Małgorzaty do oprawy wiana i posagu, jak też od wszelkich innych pretensji (GK 23 s. 371-2 zp.); tenże Jan i jego ż. Małgorzata wd. po Szymonie [Siemionku] z Krakowa [i Wierzchowiska] jako opiekunowie Jana i Więcesława ss. tegoż Szymona [i ww. Małgorzaty] poręczają Piotrowi prep. zwierz, za te dzieci, że nie będą niepokoić kl. zwierz. o sumę 60 fl. węg. zapisanych niegdyś ich zm. ojcu na dobrach klaszt.: Braciejówka, Troksa, Chrząstowice i Kolbark, a po dojściu do lat sprawnych umorzą ten zapis w księgach ziemskich lel. (GK 23 s. 392-3); 1490-1 Anna z Grabowej pozywa Jana z K. dzierżawcę Przegini [→ 1485] o odbicie zajętego sądownie mienia i wnosi o karę XV (GK 23 s. 248, 250, 263, 513, 559); Skarbek i jego ż. Elżbieta z Zastępowa pozywają ww. Jana o karę XV i odbicie ciąży na wsi K. (GK 23 s. 452, 460, 504);

1491 Wojc. Szczepanowski ze Szczepanowic [pow. pilzn.] całą cz. Przegini, trzymaną zastawem od Jana z K., podzastawia za 240 fl. ż. Jana Małgorzacie (GK 23 s. 499-500); woźny sądowy oświadcza, że ma dokonać zgodnie z zapisem, za zgodą Jana Kwaśniowskiego, wwiązania Zbigniewa z Wodzisławia w wieś Przeginia (GK 23 s. 531); Jan Przełęcki wik. kat. krak. pełnomocnik Anny z Grabowej mniszki kl. zwierz. oświadcza, że Kwaśniowski zadośćuczynił jej 20 grz. główszczyzny za jej ojca Macieja [→ 1485], umarza więc wszystkie kary i zapisy (GK 23 s. 596); ww. Skarbek i jego ż. Elżbieta wnoszą o karę XV dla ww. Jana za odbicie danego im prawem wwiązania w K. i proszą o woźnego dla wwiązania ich w tę wieś br. nie podzieleni Jan, Mikołaj i Andrzej dz. K. zastawiają za 34 fl. węg. Piotrowi Wiplarowi z Uliny cały Ryczówek (GK 23 s. 660-1);

1492 woźny sądowy oświadcza, że ww. Skarbkowi i Elżbiecie dane jest wwiązanie z racji długu i kar w wieś Jana Kwaśniowskiego Ryczówek (GK 23 s. 757); Jan Jawor dz. Przegini gwarantuje Małgorzacie z K. ż. Jana zwrot 84 fl. węg. ewentualnym wwiązaniem w połowę czynszu z karczmy w Przegini (GK 23 s. 918-9); Mik. Kwaśniowski z K. zastawia za 60 fl. węg. liczonych po 30 gr Wojc. Szczepanowskiemu całą swoją cz. w Załężu (GK 23 s. 1021-2).

1493 Jan Kwaśniowski dz. Ryczówka gwarantuje Mik. Pieniążkowi z Iwanowic zwrot 200 fl. węg. z poręczenia za Janusza Świrczowskiego ewentualnym wwiązaniem w całą swoją wieś dziedz. Ryczówek i w połowę Przegini, którą dzierżawi (GK 24 s. 62-3 zp.); Małgorzata ż. Jana z K. zostaje wwiązana w karczmę szl. Jana Jawora w Przegini (GK 24 s. 164); Jan Kwaśniowski oświadcza, że chciał wykupić Ryczówek od Wojc. Szczepanowskiego, lecz ten nie stawił się dla przyjęcia pieniędzy (GK 24 s. 390); 1494 Mik. Kwaśniowski z Ryczówka zastawia za 17 fl. węg. Bieniaszowi Pogórskiemu [tenut. Będzina] 2 ł. w Ryczówku, na których osadzeni są kmiecie Jan Zbysz i Mik. Klara, płacący po pół kopy gr czynszu (GK 24 s. 509); Skarbek niegdyś z Zastępowa pozywa Mik. i Jana Kwaśniowskich dz. K. o wyrzucenie go gwałtem z dóbr Ryczówek; star. krak. nakazuje woźnemu wwiązanie ww. Skarbka i jego ż. Elżbiety w dobra Ryczówek, z których zostali gwałtem usunięci przez ww. braci (GK 24 s. 769, 796, 804); ciż oświadczają, że Jan Kwaśniowski zapłacił im zgodnie z zapisem 50 fl. i 10 grz. i zapis umarzają (GK 24 s. 869); Andrzej Kwaśniowski gwarantuje Sciborowi Rożniatowskiemu z Domaniowic zwrot 100 fl. pol. ewentualnym wwiązaniem w całą swoją cz. w K. (GK 24 s. 898); Małgorzata ż. Jana z K. oświadcza, że była gotowa przyjąć od Jana Jawora dz. Przegini pieniądze zapisane jej na połowie Przegini, lecz ich nie otrzymała (GK 24 s. 978);
1496 Jan Kwaśniowski z Ryczówka zobowiązuje się zapłacić siostrze Katarzynie ż. Stan. Paczołtowskiego 40 fl. pol. i gwarantuje tę sumę ewentualnym wwiązaniem w Ryczówek. Zp. i dopisano: Katarzyna pieniądze otrzymała i zapis umorzyła (GK 25 s. 581); br. Jan, Mik. i Andrzej Kwaśniowscy pod sankcją kary XV poręczają za Jana i Więcesława dzieci zm. Szymona czyli Siemonka z Wierzchowiska, iż nie będą wnosić pretensji w sprawie zwrotu 38 grz., które dziś ich matka Małgorzata ż. ww. Jana przyjęła od Jana Rabsztyńskiego z Tęczyna star. sand. z rąk burgr. Rabsztyna Mik. Bobowskiego, ani do innych sum, które Tęczyński jej zapisał, a Małgorzata wcześniej przyjęła (GK 25 s. 780-1); Andrzej dz. K. gwarantuje Sciborowi Rożniatowskiemu z Domaniowie zwrot 100 fl. pol. ewentualnym wwiązaniem w całą swoją cz. w K. (GK 25 s. 983); 1497 Andrzej z K. gwarantuje Wojc. Szczepanowskiemu z Bydlina star. pileckiemu zwrot 100 fl. pol. ewentualnym wwiązaniem w całą swoją cz. w K. (GK 26 s. 25); 

1498 Rafał Pisarski wnosi o karę XV dla Mik. Kwaśniowskiego za udaremnienie wwiązania w Ryczówek, zgodnie z zapisem (GK 26 s. 698); tenże Rafał, dzierżawiący za 50 fl. węg. od ww. Mikołaja Ryczówek, podzastawia tę wieś za tę sumę Mik. Chełmskiemu (GK 26 s. 903-4); 1499 → p. 3b; 1500 Andrzej z K. zapisuje ż. Katarzynie c. Jana Staszkowskiego z Wolbromia 150 grz. wiana i 150 grz. posagu na połowie dworu i ról folw. w K. (ZK 153 s. 308); 1507 Zygmunt I na prośbę Andrzeja Tęczyńskiego i jego ż. Barbary zwalnia na rok Jana Kwaśniowskiego, który ma w opiece zamek Rabsztyn, od obowiązku wyprawy wojennej (MS 4, 36); 1514 → p. 6.
1518-25 Weronika c. Więcesława z → Jodłownika, wd. po Więcesławie Siemionku Kwaśniowskim (MS 4, 4711, 11754).

1545-8 Jan Kwaśniowski s. ww. zm. Więcesława Siemionka [i Weroniki] (MS 4, 8231; 21769).



3b. Kmiecie (...)



3c. Folwark, pobór. 1470-80, 1529 folwark (DLb. 2 s. 196; LR s. 152); 1454 wieś K. skazana za karę XIV za niezapłacenie wiardunkowego (GK 12 s. 295).
Pobór (...):

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. wart. 6 grz. z ł. kmiecych bpowi, dzies. snop. wart. 6 grz. z folwarku i zagród z rolami plebanowi w Chechle (DLb. 2 s. 196); 1529 dzies. snop. wart. 1 grz. z ról folw. plebanowi w Chechle (LR s. 152).
   

6. 1471-2 Jan i Mikołaj z K. ss. Jana studentami Ak. Krak. (Ind. s. 132, 219); 1514 w związku ze skargą szl. Małg. Kwaśniowskiej [wd. po Janie z K.], dotyczącą pewnej pożyczonej księgi medycznej, Maciej z Krakowa iluminator ksiąg zeznaje przed oficjałem krak., że pożyczył tę księgę od pani Małgorzaty, miał ją u siebie i użyczył jakiemuś chirurgowi Krzysztofowi, który nie zwróciwszy księgi ,,dał nogę” (movit pędem) z Krakowa. Oficjał wyrokuje: ponieważ Maciej wszędzie i długo szukał księgi i nie mógł jej odzyskać, obie strony mają stawić się przed oficjałem i starać się zawrzeć ugodę; przed oficjałem - w imieniu ww. Macieja przebywającego na dworze Lanckorońskiego w Krakowie - stawił się mgr Stan. Brzezicki z Brzezie [woj. lub.], złożył księgę medyczną w sprawie, w której Maciej był ekskomunikowany i prosił o uwolnienie Macieja od kar. Oficjał nakazał przechować w aktach księgę, co do której Brzezicki poręczył, że jest identyczna z tą, o którą toczył się spór i zawyrokował uwolnienie Macieja od kar. (Wypisy 1501-1515, 208, 225); 1526 mgr Mik. Kwaśniowski (Wypisy 1526-29, 36).
   

Uw. W latach 1521-8 występuje w źródłach Mik. Kwaśniowski dz. Ryczowa i Ryczówka, który w r. 1528 sprzedaje Ryczów Jakubowi Pieczowi z Góry Tarnowej. Był to prawdopodobnie syn ww. Jana z K. i Małgorzaty z K., ale brak potwierdzenia w źródłach, że - oprócz ww. wsi - posiadał K. → Ciężkowice [par. własna].
ZLS
¹ Wieś król. Ryczów Tęczyński miał w tenucie.
² W SP 2 błędny odczyt ,,Dobek”, zamiast Sobek.

© 2010-2016 Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk” [14]

6. Rycerstwo średniowieczne, miniatura (źródło: Wikipedia)

Jak wynika z powyższego wykazu (usunięto większość sygnatur tekstów źródłowych – przypis mój), ród wymienionych tutaj rycerzy, właścicieli dóbr Kwaśniów, należał do szlachty zamożnej.

Z informacji podanych w wymienionym źródle (źródłach) można dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy, dotyczących ich życia, poziomu posiadanego majątku, powiązań majątkowych i rodzinnych oraz kontaktów z rycerskimi właścicielami innych miejscowości. Bardzo często poświadczone tutaj są kontakty z dziedzicami podobnych, a nawet bardziej znaczących i zamożniejszych, również odległych wsi i majątków, (np. Pieskową Skałą, Tęczynem, Bydlinem), ale też z mieszkańcami miast, jak np.: Będzin, Olkusz, a także z dysponentami dóbr kościelnych. Szczególnie te ostatnie „kontakty” obfitowały czasem w niezwykle ostre spory i zatargi natury majątkowej.

Rodzina (rodziny) Kwaśniowskich trzymała Kwaśniów (a raczej jego części) kilka wieków.

Już wtedy notuje się tutaj własność innych rodzin rycerskich. Niektóre gałęzie rodu Kwaśniowskich pauperyzowały się jednak bardzo szybko, a ci ulegali najczęściej degradacji majątkowej i stanowej, aż do wypadnięcia ze stanu włącznie, szczególnie w XIX wieku bowiem, wiele tych rodzin nie było w stanie „wylegitymować się ze swojego szlachectwa”. Tak więc, od czasów XIV i XV wieków w historii wspominanego rodu rycerskiego (rodów) wiele się zmieniło.

Rodzinny o tym nazwisku są wymieniane w późniejszych herbarzach polskich w oparciu o herbarze klasycznie średniowieczne), a to oznacza, że wielu ich reprezentantów klejnot szlachecki utraciło i w wiekach następnych, jako „ongiś herbu” - „zasiliło” szeregi innych stanów. Wielu z nich przyjmowało także posady oficjalistów dworskich w innych majątkach szlacheckich. W wieku XVIII zamieszkiwali Kwaśniowscy także w Krakowie, Olkuszu oraz wsiach okolic na pn/wsch od Olkusza, a także w miejscowościach innych województw, np. łódzkim, śląskim i świętokrzyskim. {Geneteka]

Przypisy i Bibliografia:

[1]. M. Z. Wojciechowscy, Polska Piastów, Polska Jagiellonów, Dr. św. Wojc., 1946 ( PPPJ )L.

[2]. Mały słownik kultury dawnych Słowian, pod red. L. Leciejewicza, W.P.,

Warszawa 1972 ( MSKDS )

[3]. J. Roszko, Kolebka Siemowita, Iskry, Warszawa 1980

[4]. T. Gajl, Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, POZKAL, Gdańsk 2003

( HSRON )

 

[5]. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red.

B. Chlebowskiego, F. Sulimierskiego, W. Walewskiego i J. Krzywickiego,

nakł. Autorów, druk. „Wiek”, Warszawa 1880 – 1902 ( SGKP ) oraz

[6]. S. Górzyński, J. Kochanowski, Herby szlachty polskiej, Wyd. U. W. „Alfa”, Warszawa

1994 ( HSP)

[7]. F. Kiryk, R. Kołodziejczyk (red. - praca zbiorowa), Dzieje Olkusza i regionu olkuskiego,

dwa tomy, PWN, Warszawa, Kraków 1978 ( DORO )

[8]. W. Staśkiewicz (red. - praca zbiorowa), Społeczeństwo polskie od X do XX wieku,

Książ. i Wiedza, Warszawa 1988 ( SP )

[9]. Słownik nazwisk współcześnie używanych w Polsce, pod red. K. Rymuta, Inst. Jęz. Pol.,

P.A.N., wersja internetowa (Rym.)

[10]. Polska – moja ojczyzna, Encyklopedia (...), pod red. J. Marciszewskiego, W. P.,

Warszawa 1979 (PMO – E)

[11]. Derwich, M. Cetwiński, Herby, legendy, dawne mity, Kr. Ag. Wyd. Wrocław

1989 ( HLDM )

[12]. https://przeglad.olkuski.pl/index.php/artykuly/kultura/historia-i-tradycja-regionu/szkice-o-ziemi-olkuskiej/12183-wieza-mieszkalno-obronna-w-kwasniowie-dolnym

[13]. https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/8064/edition/7525/content

Wikipedia – encyklopedia internetowa i inne źródła internetowe, np. „Geneteka”

Uwaga: Wolno kopiować i cytować pod warunkiem

podania źródła i autora